توسعه کسب و کار چیست؟
Business Development یا همان توسعه کسب و کار، به معنی ایجاد یک ارزش بلندمدت برای شرکت‌ها، سازمان‌ها و … از طریق برنامه‌ریزی، مشتری‌ها، بازار و ارتباط بین فردی و بین سازمانی است که توسعه و پیاده‌سازی برنامه‌های آن مستلزم فرآیندهایی در داخل و خارج از آن شرکت یا سازمان است.
مهم‌ترین بخش این تعریف که آن را از دیگر تیم‌های مارکتینگ متمایز می‌کند، عبارت بلندمدت است. تیم توسعه دهنده در واقع به واسطه استراتژی‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و فرآیندهایی که انجام می‌دهد، به رشد شرکت در بلندمدت کمک می‌کند. در واقع هدف اصلی این تیم توسعه و رشد کسب و کار به صورت پایدار است.
به عنوان مثال: شرکت بسیار بزرگ آمازون را در نظر بگیرید. این فروشگاه کار خود را با فروش کتاب‌های الکترونیکی شروع کرد. اما امروزه به یکی از بزرگ‌ترین بازارهای آنلاین در سراسر جهان تبدیل شده است. برای رسیدن به این جایگاه و حرکت کردن در مسیر موفقیت تیم توسعه دهنده این شرکت برنامه‌ها و استراتژی‌های بسیاری را عملیاتی کرده‌اند.
یا در ایران، شرکت دیجی‌کالا را می‌توان مثال زد. این سایت نیز کار خود را با فروش دوربین‌های عکاسی شروع کرد و امروز شما می‌توانید تمامی اقلام مورد نیاز خود را از طریق این فروشگاه بزرگ تهیه کنید. بدون شک پشت تمام این موفقیت‌ها و توسعه و گسترش کسب و کارها، برنامه‌ها و ایده‌های بی‌نظیری است که تیم توسعه کسب و کار انجام داده‌اند.
شرایط / استراتژی‌های توسعه کسب و کار
متاسفانه در اغلب شرکت‌ها و کسب و کارهای داخلی بیشتر توسعه و گسترش آن‌ها ماهیت فرصت طلبانه دارد. به این معنی که از فرصت‌ها و بحران‌هایی که در مسیر فعالیت خود و حتی در کشور ایجاد می‌شود، به عنوان یک فرصت برای رشد خود نگاه می‌کنند. حتی بسیاری از فروشندگان نیز از همین ماهیت برای رشد و درآمدزایی بیشتر استفاده می‌کنند.
در حالی این نوع توسعه و گسترش کسب و کار کوتاه‌مدت و کاملا موقتی است. چرا که به محض رفع بحران آن ایده دیگر کارساز نبوده و مجبورند به سراغ ایده دیگری بروند تا بتوانند به درآمدزایی بیشتر برسند. همه این‌ها در حالیست که توسعه کسبو کار به شیوه اصولی به شما کمک می‌کند تا با برنامه و یک ایده درست فعالیت‌های خود را به گونه‌ای تغییر دهید که بتوانید در دراز مدت و به صورت کاملا پایدار به درآمدزایی بالا رسیده و کسبو کارتان را توسعه دهید.
اینکه شما از چه نوع استراتژی برای گسترش کسب و کارتان استفاده کنید، اهمیت بسیار زیادی دارد. زیرا عملیاتی کردن یک ایده و استراتژی نادرست نه تنها به گسترش کار شما کمک نمی‌کند، بلکه رشد فعالیت شما را نیز متوقف خواهد کرد. در ادامه چند استراتژی توسعه کسب و کار برای شما عزیزان مثال می‌زنیم که می‌توانید در گسترش کار خود از آن‌ها استفاده کنید.
اولین استراتژی: شبکه‌سازی
یکی از جهانی‌ترین مدل‌های استراتژی توسعه کسب و کار، شبکه‌سازی است. این تئوری در واقع اهمیت بالای روابط در ارائه خدمات حرفه‌ای را نشان می‌دهد. در گذشته روابط بین سازمان‌ها و افراد به شکل حضوری بود. اما امروزه که اینترنت و شبکه‌های مجاز به شدت توسعه پیدا کرده، ارتباطات نیز دیجیتالی شده‌اند که از خیلی جهات کار را ساده‌تر کرده است.
به عنوان مثال: شبکه‌سازی حضوری کار بسیار زمانبری است، همچنین اگر قصد ملاقات فردی در خارج از ایران را داشته باشید، علاوه بر زمان باید هزینه‌های رفت و آمد را نیز به آن اضافه کرد. در حالی که با شبکه‌سازی دیجیتالی نه تنها در زمان بلکه در هزینه‌های خود نیز صرفه‌جویی خواهید کرد و این یک راه‌حل بسیار عالی در عصر دیجیتال برای تاجران و علاقه‌مندان به توسعه کسب و کار است.
دومین استراتژی: تبلیغات
تبلیغات کسب و کار یکی از موثرترین راه‌ها برای گسترش و افزایش فروش به شمار می‌رود. شما به شیوه‌های مختلف بسته به نوع فعالیتتان می‌توانید از تبلیغات سود ببرید. اما سعی کنید از شیوه‌های سنتی استفاده نکنید. زیرا بسیار کند و زمانبر هستند.
در عصر تکنولوژی و ارتباطات شما امکانات بسیار زیادی برای تبلیغات در اختیار دارید. اما در این استراتژی نباید بی‌گدار به آب بزنید. با برنامه و هدف پیش روید.
سومین استراتژی: بازاریابی
بازاریابی روش‌ها و شیوه‌های متنوع بسیار زیادی دارد. اما اگر دقت کرده باشید اکثر شرکت‌ها و فروشندگان بزرگ از طریق پیامک، ایمیل و حتی تماس تلفنی بازاریابی می‌کنند. این روش‌های بازاریابی علاوه بر جذب مشتری‌های جدید به برقراری ارتباط و گسترش آن نیز کمک خواهد کرد.
اما از آنجاکه این روش‌ها تقریبا گران هستند، باید با هدفمندی درست و اصولی از آن‌ها استفاده کنید. در صورتی که پیامک‌ها و ایمیل‌های شما به روش اصولی برنامه‌ریزی نشود، نه تنها برای شما سودمند نخواهد بود، بلکه خسارت مالی نیز برای شما در پی خواهد داشت.
چهارمین استراتژی: تولید محتوا
یکی از روش‌هایی که کسب و کار شما را به شدت در معرض دید قرار می‌دهد، تولید محتوا است. امروزه هر فردی که قصد خرید محصولی را دارد، ابتدا درباره آن کالا به خوبی تحقیق می‌کند. برای خود من نیز پیش آمده که از فروشگاه و سایتی خریدم را انجام داده‌ام که همه آن چیزی را که به دنبالش بودم در محتوای آن سایت پیدا کرده‌ام.
تولید محتوایی که تخصص شما را معرفی می‌کند از خیلی جهات می‌تواند نقش بسیار موثری در دیده شدن بیشتر کسب و کارتان داشته باشد. زمانی که شما بتوانید مشکلات مشتری‌ها را با محتوای خود رفع کنید، در واقع آن شخص را به سمت کسب و کارتان جذب کرده‌اید.
برای توسعه کسب و کار، استراتژی‌های بسیار زیادی وجود دارد که شما می‌توانید از آن‌ها برای گسترش کار خود استفاده کنید. اما اجرایی کردن هر کدام از استراتژی‌ها نیازمند کسب دانش کافی و برنامه‌ریزی اصولی در آن زمینه یا مشاوره توسعه کسب و کار است. شما باید بتوانید با توجه به فعالیت خود از بهترین روش برای گسترش کسب و کارتان استفاده کنید.
موارد ذکر شده تنها 4 مورد از استراتژی‌های توسعه کسب و کار است که برای اغلب مشاغل، شرکت‌ها و سازمان‌ها کاربرد دارد.
مهارت‌ها / وظایف توسعه دهنده کسب و کار
اگر می‌خواهید یک توسعه دهنده حرفه‌ای باشید، باید مهارتهای بسیار زیادی در این زمینه داشته باشید که مهم‌ترین آن‌ها داشتن اعتماد به نفس بالا است. داشتن فن بیان بالا برای جذب کارفرما و تایید ایده‌های مورد نظرتان نیز یکی دیگر از مهارت‌هایی است که باید بلد باشید. دوره زبان بدن و آداب معاشرت و دوره اصول و فنون مذاکره می‌توانند در این مورد به شما کمک کنند.
در ادامه دیگر مهارت‌هایی را که یک توسعه دهنده باید دارا باشد را در اختیارتان قرار می‌دهیم.
– فروش
یکی از وظایف اصلی توسعه دهندگان افزایش فروش است. بنابراین شما باید مهارتهای لازم برای فروش را داشته باشید. یک توسعه دهنده باید با برنامه و هدفمند مخاطبان شرکت یا سازمان را به خوبی شناسایی و پیگیری کند. علاوه بر این باید شرکای احتمالی شرکت یا سازمان را نیز پیدا کرده و در زمان مناسب با آن‌ها ارتباط برقرار کند.
یک کسب و کار برای فروش بیشتر و رشد باید مدام به دنبال مشتری باشد. اما هر مشتری بالقوه نیست. شما به عنوان یک توسعه دهنده کسب و کار باید بتوانید تعداد مشتریان بالقوه را افزایش دهید. در این زمینه نیز دوره مشتری مداری، دوره اصول مدیریت و سرپرستی فروش و تکنیک های فروش موفق می‌توانند به شما کمک کند.
– بازاریابی
یک توسعه دهنده برای آنکه بتواند کار خود را به درستی انجام دهد، باید اصول اساسی بازاریابی را درک و از آن‌ها برای توسعه کسب و کار استفاده کند. شاید با خود بگویید که این کار را بخش فروش و بازاریابی نیز می‌توانند انجام دهند. اما باید بگوییم که کار توسعه دهندگان متفاوت از بازاریابان است. آن‌ها با یک برنامه‌ریزی اصولی و دیدگاه آینده‌نگری از تکنیک‌های بازاریابی برای پیشبرد اهدافشان استفاده می‌کنند.
به عنوان مثال به دنبال راه‌حلی عالی برای تبلیغات، ایجاد آگاهی و به دست آوردن مخاطبان جدید هستند. دوره برنامه ریزی فروش و دوره بازاریابی و فروش تلفنی می‌تواند به شما در درک صحیح اصول بازاریابی کمک کند.
– هوش تجاری
برای داشتن دیدگاه و درک عمیقی از بازار ، باید از هوش تجاری بالایی برخوردار باشید. این مهارت به شما در انجام اصولی تحقیقات برای شناسایی رقبا و پیش‌بینی بهتر بازار کمک می‌کند. در واقع مهم‌ترین و اصلی‌ترین بخش برای توسعه کسب و کار، جمع‌آوری اطلاعات صحیح و تحلیل اصولی آن‌ها است. بدون این موارد نمی‌توانید یک برنامه درست و اصولی طراحی و عملیاتی کنید.
– ارتباطات
مهارتهای ارتباطی بالا برای رسیدن به موفقیت در هر زمینه‌ای از واجبات است. درباره این مهارت‌ها ابتدای این بخش توضیح دادیم، اینکه بتوانید به خوبی صحبت کنید و از طرف مقابل بازخورد بگیرید. نحوه فن بیان، آداب معاشرت، آگاهی از زبان بدن برای داشتن یک سخنرانی و مذاکره موثر و کارآمد از مهارتهای الزامی هر فرد توسعه دهنده‌ای است.
– شناسایی و پیدا کردن فرصت‌های جدید
یک توسعه دهنده موظف است در راستای گسترش کسب و کار در جستجوی فرصت‌های جدید از نظر خط تولید، بازارهای مختلف، آگاهی از برند و دیدگاه‌های نوین تجارت باشد. زمانی که شما رقبای کسب و کار را به خوبی بشناسید و تعاملات بالایی نیز با مشتریان خود داشته باشید، ناخودآگاه فرصت‌های جدیدی بر سر راه شما قرار می‌گیرند که باید به نحو احسن از آن‌ها استفاده کنید. شما باید این مهارت را داشته باشید که فرصت‌ها را خیلی سریع شناسایی و به کار بگیرید.
– گزارش کار
یکی دیگر از وظایف توسعه دهندگان، تهیه گزارش کار و ارائه به موقع آن به کارفرما یا مدیران توسعه دهنده است. شما باید تمام یافته‌ها و عملیات خود را خیلی سریع تحت قالب یک گزارش به کارفرمای خود تحویل دهید تا بتواند اقدامات لازم برای اجرایی کردن آن‌ها را انجام دهد. نحوه تهیه گزارش و تحویل به موقع آن تاثیر بسیار زیادی در پیشرفت کسب و کار و ارائه به موقع راه‌کارها دارد.
– آموزش تیم توسعه دهنده
مدیران توسعه دهنده نیز باید بتوانند طبق اطلاعات جمع‌آوری شده توسط تیم توسعه دهنده، یک برنامه عالی طراحی کنند. علاوه بر این برای آنکه تیم قوی‌تری داشته باشند باید برای افزایش آگاهی پرسنل آموزش‌های لازم را در اختیارشان قرار دهند. همچنین به اشتراک گذاشتن اطلاعات با ارزش با افراد تیم، از دیگر وظایف مدیران توسعه کسب و کار محسوب می‌شود.
– تجزیه و تحلیل داده‌ها و نرخ بازگشت سرمایه
یک مدیر توسعه کسب و کار باید توانایی و مهارت کافی برای تجزیه و تحلیل داده‌ها و ROI یا همان نرخ بازگشت سرمایه داشته باشد. این مهارت‌ها در اندازه‌گیری میزان درآمدزایی تیم برای شرکت، تعداد معاملات و در نهایت تاثیر بخش توسعه کسب و کار بر سازمان یا شرکت کمک می‌کند.
– رهبری و مدیریت برنامه
فرآیند توسعه و گسترش کسب و کار، پروسه‌ای بزرگ و پیجیده است که نیازمند رهبری و مدیریت اصولی است. بنابراین مدیران توسعه دهنده باید مهارت رهبری و مدیریت پروژه‌های به این بزرگی را داشته باشند.
سخن پایانی
ما در مقاله توسعه کسب و کار سعی کردیم اطلاعات کامل و کاربردی در این زمینه برای شما عزیزان ارائه دهیم. استراتژی توسعه کسب و کار که در این مقاله به آن‌ها اشاره شد تنها بخش کوچکی از فرآیندهایی است که توسعه دهندگان می‌توانند انجام دهند.
اما نکته مهمی که باید بدانید آن است که تیم توسعه دهنده خود را از بین افراد حرفه‌ای و کاربلد انتخاب کنید. زیرا افراد مبتدی تجربه کافی برای این کار را ندارند.
