یافتن معنای زندگی از دیدگاه ویکتور فرانکل پایه‌گذار معنا درمانی یا لوگوتراپی

معنای زندگی

معنای زندگی چیست؟ معنای زندگی من چیست؟ چرا زندگی می‌کنیم؟ چرا ما را به این دنیا آورده‌اند؟ سوال در مورد معنای زندگی در ذهن به شکل‌های گوناگونی مطرح می‌شود و پوچی و مشکل در یافتن معنای زندگی، از عوامل مهم افسردگی و مشکلات روانی در بسیاری از افراد می‌باشد. اما افسردگی چیست؟ چه علائمی دارد؟ چگونه درمان می‌شود؟

سوال «معنای زندگی چیست؟» سوالی ا‌ست در مورد این که آیا زندگی در کل یا دست‌ کم زندگی انسان دارای شکل کلی منسجمی می‌باشد یا خیر؟

سوال «معنای زندگی من چیست؟» سوالی است متفاوت و به همان چیزی اشاره دارد که فیلسوفان «معنای این‌ جهان» نامیده‌اند و حاوی هدف است. فردی که معنای زندگی خود را می‌یابد، می‌داند که زندگی دارای هدفی است که باید به دست بیابد.

یافتن معنای زندگی به چه شیوه‌هایی ممکن است؟

ویکتور فرانکل (Viktor Frankl) عصب‌شناس و روان‌شناس اتریشی و پایه‌گذار علم معنا درمانی یا لوگوتراپی (Logotherapy) سه شیوه را جهت یافتن معنای زندگی ارائه می‌دهد:

۱. یافتن معنای زندگی از طریق ارزش‌های تجربی: چیزی که مانند تجربه از جهان دریافت می‌کنیم

تجربه‌های زندگی هر فردی پر از فراز و نشیب‌هاست. اما همان‌طور که ارتفاع کوه را با بلندی قله آن اندازه می‌گیرند و نه با سراشیبی دره‌های آن، معنای زندگی هم باید با نقاط اوج آن اندازه گرفت. مشکلات‌تان را همانند تجربه‌های جدید در زندگی بدانید. چیزی که مهم است شدت و عمق این تجربه‌هاست نه تعداد و دوام آنان.

معیار اندازه‌گیری معنای زندگی، کیفیت است نه کمیت آن. همچنین شروع و ادامه زندگی به بهترین شکل ممکن، بیشتر از به پایان رساندن آن، اهمیت دارد. فرصت زندگی کوتاه است؛ قدر آن را بدانیم.

۲. یافتن معنای زندگی از طریق ارزش‌های خلاقانه: چیزی که خلق و به جهان عرضه می­‌نماییم

منظور از شیوه بهره‌گیری از ارزش‌های خلاقانه یافتن معنای زندگی از طریق انجام دادن وظایف است. این همان ایده وجودی کلاسیکی می‌باشد، که فرد با درگیر شدن در برنامه‌ها و نقشه‌های خود، یا به عبارتی در برنامه زندگی خود، معنای زندگی را در می‌یابد. زندگی خودتان را دنبال کنید، زندگی خودتان را بسازید.

در حقیقت معنای زندگی هر فردی همان وظایف او در طول زندگی است وظایفی که برای خود مشخص می‌نماییم و با انجام‌شان سرنوشت خود را می‌سازیم.

از سوی دیگر به منظور یافتن معنای زندگی به مسئولیت شخصی نیاز داریم. غیر از خود ما فرد دیگری نمی‌تواند به زندگی ما معنا بدهد، تنها خود ما مسئول یافتن راه و پایداری نمودن در آن راه هستیم. هم‌چنین مسئولیت صددرصد مشکلات‌تان را بر عهده بگیرید و از همین امروز شروع کنید!

۳. یافتن معنای زندگی از طریق ارزش‌های نگرشی: طرز برخوردی که نسبت به رنج انتخاب می‌نماییم

رفتار و عکس‌العملی که ما در شرایط دشوار و رنج از خود نشان می‌دهیم، اکثر اوقات تغییرناپذیر می‌باشند. تنها راه حل عاقلانه به هنگام رویارویی با چنین وضعیتی، پذیرش است. نحوه پذیرش و رویارویی با ناخواسته‌ها در زندگی را فرا بگیرید.

با پذیرش، سرنوشت خود را قبول می‌نماییم. صبوری، شجاعت و جسارتی که به هنگام سختی‌ها و تحمل رنج از خود نشان می‌دهیم، در حقیقت آزمون و سنجش نهایی ما به عنوان یک انسان می‌باشد.

یافتن معنای زندگی و شادی حاصل از آن

حقیقت این است که همه ما به دنبال یک زندگی شاد هستیم. ولی گاهی اوقات راه‌های غلطی را برای شادی بودن برمی‌گزینیم. از زمان ارسطو، بحث‌های زیادی در مورد اینکه واقعا شادی چیست، عنوان شده است.

چرا نمی‌توانیم شاد باشیم؟ چگونه شادی را به زندگی خودمان بیاوریم؟ طبق رویکردهای مرتبط با شادی، شاد بودن نوعی تجربه لذت و خوشی می‌باشد. مفهوم خوشی روانی (Eudaimonism) که از مفهوم‌های اصلی در فلسفه و اخلاق ارسطو است، به معنای یک روان خرسند، سالم، شاد و غنی می‌باشد و رفاه روحی و روانی فرد را به دنبال دارد.

تاکید مسیر خوشی روانی بر اهمیت یافتن معنای زندگی، باهم بودن و معنویت می‌باشد. هنگامی که معنای زندگی را بیابیم و زندگی با معنایی داشته باشیم می‌توانیم احساس واقعی و عمیق‌تری از شادی را تجربه نماییم.

معنای زندگی در روانشناسی

طبق نظریه ویکتور فرانکل (Viktor Frankl) انگیزه ما در یافتن معنای زندگی نه برای خودمان بلکه برای خود معنی می‌باشد و این نیازمند فراموش نمودن خویشتن است. بنابراین یافتن معنای زندگی فقط در خود و برای خود، شکست خود می‌باشد.

شادی منبع درونی دارد و حل مسائل درونی باعث زیباتر گشتن عوامل بیرونی می‌گردد. به منظور حل مسائل درونی و یافتن معنای زندگی وظایف خود را انجام دهید و در مقابل توقعی نداشته باشید، در این صورت انسان آزاده‌ای می‌باشید.

یعنی بدون منت و خداگونه زندگی می‌نمایید. یعنی همانند خورشید بی‌منت گرما می‌بخشید. در نتیجه از کسی یا چیزی ناراحت نمی‌گردید و از درون شاد خواهید گشت که نتیجه شادی درونی، زیباتر و شاد گشتن زندگی بیرونی است. تغییر نگرش راحت‌تر از تغییر شرایط و وضعیت بیرونی است. معنای زندگی یعنی وظایف خود را انجام دهید و در مقابل از هیچ‌کس و هیچ چیز هیچ توقعی نداشته باشید.

سخن پایانی

آیا بدون یافتن معنای زندگی هم می‌توان هدفمند و با کیفیت زندگی کرد؟ با توجه به مطالب فوق، به نظر شما سرنوشت ما از قبل مشخص شده یا این‌که خودمان آن را می‌سازیم؟

محرکی که این حس را در شما بر می‌انگیزاند تا به دنبال یافتن معنای زندگی خود باشید، سوالات و افکاری هستند که در ذهن شما ایجاد شده‌اند. باز هم می‌بینیم که همه چیز از ذهن خود ما شروع می‌شود.

با توجه به نقش ذهن در جهت‌دهی زندگی و اهداف ما، در می‌یابیم که باید قبل از هر چیزی کنترل ذهن خود را به دست بگیریم تا بتوانیم زندگی خود را به همان شکلی که دلخواه ماست، شکل دهیم.

جهت کنترل ذهن و رسیدن به اهداف راه‌های بسیاری وجود دارد. یکی از این راه‌های به صرفه استفاده از بسته آموزشی: چگونه به اهداف خود برسیم؟ ‌می‌باشد. با استفاده از این محصول روش کنترل ذهن و رسیدن به اهداف را فرا می‌گیرید.