کسب و کار چیست؛ انواع کسب و کار

کسب و کار

اما امروز کسب و کار چیست؟

کسب و کار یکی از واژه‌های آشنا در بین عموم مردم است، تعاریف بسیار زیادی برای واژه کسب و کار وجود دارد اما به‌طور کلی کسب و کار یا بیزینس (Business) به مجموعه‌ای گفته می‌شود که برای مشتریان خود خدمات، کالا و یا هر دوی آن‌ها را ارائه می‌دهد تا به درآمد و سود دست پیدا کنند.

کسب و کاری که درآمد نداشته باشد به‌ عنوان یک بیزینس شکست‌خورده شناخته می‌شود. هر کسب و کار از مجموعه‌ای از افراد با تخصص‌های مختلف تشکیل شده است که هدف مشخصی (سود و فروش بیشتر) دارند.

البته تعاریف دیگری برای کسب و کار وجود دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.

• دیکشنری لانگمن کسب و کار را فعالیتی برای کسب سود و درآمد از طریق تولید، فروش (محصولات و خدمات) تعریف کرده است.
• هاروی فایرستون (Harvey S. Firestone): در انتها تمامی کسب و کارها در سه عبارت خلاصه می‌شوند؛ 1- پرسنل (کارکنان)، 2- محصولات (خدمات)  3- سود. اگر پرسنل خوبی نداشته باشید هیچ‌وقت به دو مورد بعدی دست نخواهید یافت.
• پترسن و پلومن (Peterson And Plowman): هر خرید و فروشی را نمی‌توان کسب و کار معرفی کرد، بلکه هر تبادل تکراری تنها یک خرید و فروش ساده است.

پس تاکنون دریافتیم که کسب و کارها برای دست‌یابی به سود انجام می‌شوند، اما اگر تنها هدف شما از کسب و کار درآمد بیشتر و پول‌سازی است، خود را برای شکست آماده کنید.

بیزنسی موفق است که برای سود بیشتر همه چیز را فدا نمی‌کند.

برای مثال فروشنده‌ای را در نظر بگیرید که بداخلاق است و با مشتریان خود بدرفتاری می‌کند یا در حساب و کتاب خود غش دارد و بی‌اخلاقی می‌کند، چنین کسب و کاری یک کسب و کار از پیش شکست‌خورده است.

انواع بیزینس (کسب و کار)

صنایع مختلفی در هر کشور فعال هستند که پایه‌های اقتصادی آن کشور را تشکیل می‌دهند، در کشور عزیزمان ایران هم صنایعی وجود دارد که اقدام به تولید کالا و ارائه خدمات می‌کنند.

در بدو ورود به هر سفری مهم‌ترین انتخاب هدف است. کسب و کار داشتن هدفی است مبهم که می‌بایست آن را کمی ملموس‌تر کنیم.

در مرحله نخست می‌بایست بدانیم بیزینس چه انواعی دارد تا بتوانیم انتخاب درستی بکنیم. مثلاً از جمله مهم‌ترین صنایع فعال در کشور می‌توان به صنعت نفت، صنعت گاز، صنایع پتروشیمی، صنعت فولاد، صنعت خودروسازی، صنعت سدسازی، صنعت کشتیرانی و صنعت حمل‌ و نقل، صنعت پخش و.. اشاره کرد.

اما فعالیت در این صنایع معمولاً مستلزم داشتن زیر ساخت‌های عظیم و همچنین سرمایه فراوان مالی است، در نتیجه فعالیت در این زمینه‌ها برای بسیاری از مردم امکان‌پذیر نمی‌باشد.

اما این صنایع شناخته شده خود از زیرسازه‌های کوچک‌تری تشکیل شده‌اند. بهتر است به‌ جای مراجعه به این نام‌های آشنا دسته‌بندی‌های اصلی کسب و کار را بشناسیم.

بیزینس‌ها از نظر انواع مدیریت به سه دسته انفرادی، تضامنی و سهامی تقسیم می‌شوند و از نظر اندازه به سه دسته کوچک، متوسط و بزرگ تبدیل می‌شوند.

دسته‌بندی بیزینس‌ها از نظر نوع مدیریت

1. بیزینس انفرادی: همان‌طور که از نام این نوع کسب و کار پیداست، مالکیت این نوع بیزینس بر عهده یک نفر است که معمولاً وظیفه مدیریت مجموعه نیز بر عهده همین شخص است. فروشگاه‌ها، مغازه‌ها، آموزشگاه‌های فنی کوچک، کارگاه‌های فنی، حسابرسان، دفتر وکلا و … از این دسته بیزینس‌ها هستند.
2. بیزینس‌های تضامنی: معمولاً مدیریت و اجرای این نوع کسب و کارها بر عهده دو نفر و یا بیشتر است. بر حسب قرارداد این دو نفر از سود و ضرر شرکت بهره می‌برند. این نوع کسب و کارها می‌توانند در بیشتر شاخه‌ها دیده شوند تولیدی‌های کوچک، ساختمان‌سازی، بازار پوشاک و…
3. بیزینس‌های سهامی: بزرگ‌ترین نوع شرکت‌ها و بیزینس‌های موجود، بیزینس‌های سهامی است. شخصیت‌های حقوقی این شرکت‌ها مستقل از مالکان شرکت است و بسیاری از امتیازات یک شخص حقیقی را دارد.

برای مثال می‌تواند با نام حقوقی خود تسهیلات بانکی دریافت کند و یا اقدام به خرید سهام کند.

از معروف‌ترین انواع آن می‌توان به شرکت‌های سهامی خاص، سهامی عام، مسئولیت محدود اشاره کرد. در تمامی این شرکت‌ها هیئت‌مدیره و سهام‌داران و مدیرعامل نقش‌های حقوقی هستند که آن‌ها را مدیریت می‌کنند.

اگر بخواهیم کمی جزئی تر به این شرکت‌ها بپردازیم شرکت‌های سهامی عام آنهایی هستند که دارایی‌هایشان به شکل سهام می‌تواند در اختیار افراد حقیقی قرار بگیرد این شرکت‌ها در بورس به فروش سهام خود می‌پردازند.

در شرکت‌های سهامی خاص سهام‌داران محدودتر و در نهایت در شرکت‌های با مسئولیت محدود سهام شرکت کاملاً مشخص و در اختیار افراد مشخصی که بیشتر عضو هیئت‌مدیره هم هستند قرار دارد.

در زمان ثبت قانونی شرکتتان باید دانش کافی در این‌ خصوص کسب کنید تا از ریزه‌کاری‌های حقوقی آنها مطلع باشید تا ضرری مالی و حقوقی از سر جهل برای شما پیش نیاید.

دسته‌بندی کسب و کارها از نظر اندازه

1. کسب‌ و کارهای کوچک: معمولاً به کسب‌ و کارهایی که توسط یک نفر اداره می‌شود و تعداد افراد شاغل در آن کمتر از 100 نفر است، یک کسب و کار کوچک می‌گویند. معمولاً رستوران‌ها، سوپر مارکت‌ها و … از این دسته مشاغل هستند.
2. کسب‌ و کارهای متوسط: تعریف مشخصی برای کسب‌ و کارهای متوسط وجود ندارد اما به کسب‌ و کارهای که تعداد افراد شاغل در آن بین 100 تا 499 نفر است، کسب و کار متوسط اطلاق می‌شود.
3. کسب و کار بزرگ: در کسب‌ و کارهای بزرگ بیشتر از 1000 نفر مشغول به کار هستند، خودروسازی‌ها، برندهای تولیدکننده موبایل و … از این نوع کسب‌ و کارها هستند.

توجه داشته باشید گاهی اوقات بر اساس دارایی‌های یک شرکت و یا درآمد ناخالص سالانه نیز تقسیم‌بندی‌هایی صورت می‌گیرد که بسیار به همین دسته‌بندی نزدیک و در نهایت یکی می‌شوند.

همان‌طور که می‌بینید باتوجه‌ به گسترش تکنولوژی و همچنین بالارفتن سطح دانش عمومی و همچنین به‌روز شدن ساختارهای مالی و حقوقی دیگر زمان تقسیم اموال بر روی کاغذ و موروثی شدن کسب و کارها تقریباً سرآمده است.

این روزهای یک جوان، با هوش و درایت و دانش کافی خود می‌تواند کسب‌ و کارهای بزرگی را به وجود آورد.

مثال‌های گوناگونی در زمینه کسب‌ و کارهای موفق وجود دارد که در ادامه چند نمونه از آن‌ها معرفی شده است.

زالی

این برند در ابتدا یک کسب و کار خانگی بود و محصولات خود را در یک لبنیاتی عرضه می‌کرد. برند زالی اکنون توانای رقابت با غول‌های لبنیات کشور مانند کاله، پگاه، میهن و … را ندارد اما توانسته است جای خود را در فروشگاه‌ها باز کند و سهمی از بازار برای خود کسب کند، اما چه کسی از آینده خبر دارد؟ ممکن است چند سال بعد برند زالی به‌ عنوان برند اول لبنیات ایران شناخته شود.

دیجی‌کالا

دیجی‌کالا؟ بله دیجی‌کالا شاید تصور این موضوع برای شما سخت باشد که غول فروش اینترنتی کشور که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در آن موجود است در ابتدا یک سایت تولید محتوا بود که به بررسی و نقد موبایل و لپ تاپ می‌پرداخت.

از این‌ قبیل کسب‌وکارهایی که در ابتدا کوچک بوده‌اند اما اکنون هر کدام به‌ عنوان غول در زمینه کاری خود شناخته می‌شوند نمونه‌های ایرانی و خارجی بسیار زیادی وجود دارد که نام بردن و توضیح دادن در خصوص تاریخچه این برندها در یک مقاله امکان‌پذیر نمی‌باشد.

شرکت اپل، سایت دیوار، سایت علی‌بابا، برند زاگرس پوش، آیس پک همه‌ و همه داستان و گذشته جذاب خود را دارند که به شما پیشنهاد می‌کنیم در خصوص این برندهای تحقیق کنید تا انگیزه شما برای کار و موفقیت بیش از بیش شود.

کسب درآمد و سود بیشتر موضوعی نیست که افراد به‌ سادگی از کنار آن رد شوند، این موضوع سبب شده است تا هر روزه روش‌های جدیدی برای کسب درآمد ظهور پیدا کند که می‌تواند خارج از دسته‌بندی‌های علمی برای شما هم جذاب باشد. در این قسمت چندین کسب و کار متداول و قوی را بیشتر به شما معرفی می‌کنیم.

از جمله مهم‌ترین کسب و کارها می‌توان به کسب‌ و کارهای خانگی، اینترنتی، خانوادگی و روستایی اشاره کرد که در ادامه توضیحات مختصری در خصوص هر کدام ارائه شده است.

کسب و کار خانگی

اگر محل کسب و کار شما منزلتان است و از وسایل و امکانات خانه برای انجام فعالیت‌های اقتصادی خود استفاده می‌کنید، شما صاحب یک کسب و کار خانگی هستید.

کسب‌ و کارهای خانگی در ایران سابقه بسیار طولانی دارند و هم اکنون نیز بسیاری از صنایع‌دستی، ترشیجات و … در محل سکونت افراد تولید و روانه بازار می‌شوند. کسب‌ و کارهای خانگی معمولاً با سرمایه‌های کم راه‌اندازی می‌شوند از این‌رو برای جوانان، داشتن یک کسب و کار خانگی می‌تواند یک نقطه شروع مناسب باشد.

کسب‌ و کارهای خانگی مزایای بسیار زیادی دارند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به ساعت کاری منعطف، پایین بودن هزینه‌های اولیه راه‌اندازی، امکان کار کردن پاره‌وقت، عدم نیاز به گرفتن مجوزهای مختلف، پایین بودن ریسک و … اشاره کرد.

کسب و کار اینترنتی

با پیشرفت تکنولوژی و گسترش استفاده از اینترنت نوع جدیدی از کسب و کارها خود را مطرح کرده‌اند. امروزه کسب‌ و کارهای اینترنتی به سرعت پیشرفت کرده‌اند و جایگاه قابل قبولی در بین مردم برای خود دست‌ و پا کرده‌اند، البته نقش کرونا در پیشرفت کسب‌ و کارهای اینترنتی غیرقابل‌ انکار است.

کسب‌ و کارهای اینترنتی در انواع مختلف وجود دارند که می توان به فروش کالاهای مختلف، ارائه تبلیغات اینترنتی، برگزاری کلاس‌های مشاوره، ارائه خدمات به دیگران، تهیه نرم‌افزارهای مختلف، تهیه بازی‌های آنلاین و … اشاره کرد.

 بسیاری از مردم امروزه به دنبال تولید محتوا در اینستاگرام برای جذب مخاطب هستند چرا که یک اینفلوئنسر اینستاگرام با قراردادن تبلیغات در پیج به درآمد قابل قبولی دست پیدا خواهد کرد.

مستر تیستر (mrtaster) یکی از موفق‌ترین چهره‌های فعال در اینستاگرام است که با رستوران گردی و تست کردن مزه‌های مختلف به درآمد و شهرت قابل قبولی رسیده است.

کسب‌ و کارهای روستایی

روستاییان از گذشته نقش پر رنگی را در اقتصاد کشور داشته‌اند، امروزه با پیشرفت تکنولوژی و آشنایی بیشتر روستاییان با پدیده کارآفرینی سهم روستاییان در اقتصاد کشور پررنگ‌تر از قبل نیز شده است.

روستاییان در بخش‌های مختلفی مانند گردشگری، تولید صنایع‌دستی، خرده‌فروشی، عمده‌فروشی و … می‌توانند برای خود درآمد‌های قابل قبولی کسب کنند.

یکی از موفق‌ترین روستاییان در زمینه کسب‌ و کارهای روستایی قطعاً عباس برزگر است، جوان دست‌فروش که اکنون با نبوغ خود روستای محل زندگی‌اش را به یک قطب گردشگری تبدیل کرد.

ماجرا از این‌ قرار بود که این جوان در یک روز بارانی دو عدد توریست آلمانی را به خانه ساده و روستایی خود دعوت می‌کند و از آن‌ها با غذاهای گرم پذیرایی می‌کند. برخورد مناسب و صمیمانه این جوان باعث شد تا توریست‌ها تحت‌تأثیر قرار گیرند و بلافاصله موضوع را رسانه‌ای کنند. اکنون سالانه هزاران نفر از این روستا (بزم) که اکنون به‌ عنوان دهکده توریستی برزگر شناخته می‌شود بازدید می کنند.

کسب‌ و کارهای خانوادگی

کسب و کار خانوادگی نوعی کسب و کار است که افراد یک خانواده یا نزدیکانشان اقدام به شروع و تشکیل یک بیزینس کنند.

معمولاً کسب و کار و خانواده در تضاد با یکدیگر هستند و بسیاری بر این عقیده هستند که بهتر است کارکنانتان از خویشاوندان و نزدیکانتان نباشد تا مدیریت آن‌ها ساده‌تر باشد، این باور ممکن است از جهاتی درست باشد اما قطعاً از بیشتر جهات نادرست است زیرا بیشتر شرکت‌های دنیا از نوع خانوادگی هستند.

شرکت‌ها و بیزینس‌های خانوادگی سهم بسیار قابل قبولی از شرکت‌های موجود در جهان را به خود اختصاص داده‌اند، برای مثال شرکت‌های معروفی مانند BMW، IKEA و … از نوع شرکت‌های خانوادگی است.

در مقاله “کسب و کار خانوادگی، قدیمی‌ترین سازمان کارآفرینی”، حنطوش زاده و زند حسامی آورده‌اند: “کسب‌ و کارهای خانوادگی با ساختار ویژه خود، کارآفرین را قادر می‌سازند که ضمن پذیرش برخی از مخاطرات، زمینه لازم را جهت فعالیت جدید فراهم آورده و منابع مالی لازم را از درون خانواده، برای فرد کارآفرین جذب نموده و وی را در تمامی مراحل ایجاد کسب و کار حمایت و پشتیبانی می‌نماید. خانواده‌ها و کسب‌ و کارهای خانوادگی، با در اختیار داشتن ترکیب منحصر به‌ فردی از منابع انسانی، منابع مالی، حمایت‌های اجتماعی و زمینه‌های آموزشی و فرهنگی، بهترین و قوی‌ترین عامل برای حمایت از جریان کارآفرینی و ایجاد شرکت‌های نوپا و کسب‌وکارهای جدید هستند.”

 شرکت‌های خانوادگی 95 درصد کل شرکت‌های آمریکا، 80 درصد کل شرکت‌های فنلاند، 75 درصد شرکت‌های اسپانیا را تشکیل داده‌اند. باتوجه‌ به آمار موجود می‌توان به‌ راحتی دریافت که کسب‌ و کارهای خانوادگی از اولویت‌های مهم کشورها برای اشتغال‌زایی و کارآفرینی است.

اگر آرزوهای زیادی در سر می‌پرورانید و به دنبال درآمد سرشار هستید، وارد بازار کار شوید.

موفقیت در بیزینس کار راحتی نیست اما کار محال و نشدنی هم نیست، به‌ راحتی و با آموزش‌های لازم شما می‌توانید ذره‌ذره کسب و کار خود را به موفقیت و سوددهی برسانید.

اگر می‌خواهید کسب و کار خود را شروع کنید به شما پیشنهاد می‌کنیم از تجربیات و آموزش‌های فعالان در حوزه بازار و کسب درآمد استفاده کنید.

• به کدام دسته از کسب و کارهایی که در این مقاله با آنها آشنا شدید علاقه مندید؟
• به عنوان کسب و کار همیشگی کدام نوع برای شما جذاب است؟
• به نظر شما کدام کسب و کار در پنجاه سال آینده هنوز می تواند درآمد زا باشد؟

در آکادمی توسعه کسب و کار آکادمی بازار محققین ما در حال جمع آوری بهترین دانش روز درباره این موضوعات هستند. جواب هایتان را با ما شریک شوید تا بتوانیم عمیق ترین خواسته های شما را بشناسیم و داه های مناسب شما را فراهم کنیم.