انعطاف پذیری و تغییر
چرا انعطاف پذیری در زندگی فردی، اجتماعی و حرفهای دشوار است؟ سه دلیل کلی برای عدم وجود انعطاف پذیری وجود دارد:
- شرایط همیشه در حال تغییر است.
- مردم همیشه در حال تغییر هستند.
- ما همیشه در حال تغییر هستیم.
ما به طور طبیعی نمیتوانیم تمام تغییرات را بپذیریم. اما میتوانیم تا حدودی فرد انعطاف پذیری باشم تا در زندگی موفق شویم. محققان به این نتیجه رسیدهاند که انعطاف پذیری یکی از صفات بارز رهبران موفق است. در نتیجه رهبران موفق با کمک استراتژی و انعطاف پذیری بالای خود به سادگی از شرایط دشوار عبور میکنند.
به زندگی خود نگاهی بیاندازید. در حقیقت همیشه شرایط زندگی در حال تغییر است. ممکن است شرایط امروز با فردا متفاوت باشد. ممکن است روزی شغلتان را از دست بدهید. روزی ترفیع شغلی بگیرید. روزی دوستتان از کشور مهاجرت کند. روزی بچهدار شوید. گاهی معجزه در آخرین لحظه رخ میدهد، هرگز نا امید نشوید.
حتی شرایط و تغییرات کوچک نیز میتوانند در زندگی ما تاثیر گذار باشند. همچنین ممکن است همین تغییرات کوچک منجر به یک تغییر بزرگ در زندگی ما شود.
علاوه بر شرایط، مردم نیز همیشه در حال تغییر هستند. ممکن است ما متوجه تغییرات کوچک اطرافیان نشویم. اما پس از مدتی تغییرات بزرگتر میشوند و در دید ما جلوه پیدا میکنند. در نتیجه متوجه تغییرات میشویم
مثالی ساده از فردی منعطف
بسیار از افراد اظهار دارند: «یک روز صبح از خواب بیدار شدم و همسرم را دیدم. او کاملا فرد متفاوتی با کسی که ازدواج کرده بودم شده بود.» ما همیشه در حال تغییر هستیم، چرا که اتفاقات تازهای در زندگی ما رخ میدهد. ما تجربیات بسیاری کسب میکنیم که باعث میشود فرد انعطاف پذیری شویم و حتی تغییر کنیم. برای تغییر زندگیتان، نگرش خود را تغییر دهید.
ممکن است متوجه تغییرات نشویم. اما با مرور زمان، هنگامی که به خاطرات و گذشته خود نگاه میکنیم، متوجه تغییرات فیزیکی، روانی و ذهنی خود میشویم. تغییرات بخش جدا نشدنی و طبیعی زندگی ما است. بنابراین ما خودآگاه یا ناخودآگاه نسبت به شرایط و تغییرات انعطاف پذیر میشویم.
در حقیقت ممکن است بسیاری از مردم دوست نداشته باشند شرایط را بپذیرند. این افراد در برابر تغییرات مقاومتر هستند. با این حال، با گذشت زمان فرد انعطاف پذیری میشویم و خود را با شرایط وفق میدهیم.
انعطاف پذیری ساختاری و انعطاف پذیری رفتاری چیست؟
اغلب ما نسبت به تغییرات و شرایط محیطی انعطاف پذیر هستیم. در حقیقت انعطاف پذیری در ناخودآگاه ما قرار دارد. سرنوشت خودتان را در دست بگیرید. بنابراین ما در دو حالت انعطاف پذیر هستیم: انعطاف پذیری ساختاری و انعطاف پذیری رفتاری.
انعطاف پذیری ساختاری
انعطاف پذیری ساختاری به فیزیک یا جسم ما بستگی دارد. ما ممکن است در محیطهای متفاوتی زندگی کنیم که شرایط متفاوتی داشته باشند. برای مثال، با پیشرفت تکنولوژی اکثر مردم به جای روش سنتی نوشتن با قلم و کاغذ، پیام و نوشتههای خود را تایپ میکنند.
بنابراین ابتدا بر اساس انتخاب خود، سپس به صورت ناخودآگاه خود را با شرایط تازه طبیعت و اجتماع وفق میدهیم. برای مثال سرعت تایپ کردن با انگشتانتان را از ده سال گذشته با اکنون مقایسه کنید. چرا سرعت حرکت و تایپ با انگشتانتان بیشتر شده است؟
بدن شما چقدر خود را با شرایط جدید وفق داده است؟ در واقع انعطاف پذیری ساختار جسم انسان تغییر کرده و میتوان گفت بیشتر شده است. با تغییرات ساده زندگیمان را به یک ماجراجویی تبدیل کنیم. بنابراین جسم ما (حتی اگر متوجه نشویم) همیشه در برابر طبیعت و شرایط محیطی متفاوت انعطاف پذیری دارد.
انعطاف پذیری رفتاری
انسانها انعطاف پذیری رفتاری بالایی دارند. انعطاف پذیری رفتاری میتواند به صورت ناخودآگاه و خودکار صورت گیرد. برای مثال، فردی وارد یک شغل جدید میشود و باید زندگی خود را بر طبق برنامههای تازه وفق دهد.
همچنین انعطاف پذیری رفتاری میتواند به صورت خودآگاه و از عمد صورت گیرد. به بیان دیگر، رفتاری را با تصمیمات خود انجام میدهیم. برای مثال ما تصمیم میگیریم یک تغییری در زندگی خود ایجاد کنیم: به باشگاه بریم یا سیگار را ترک کنیم.
هنگامی که انعطاف پذیری ساختاری و رفتاری به صورت ناخودآگاه صورت میگیرد، شرایط را بدون دشواری میپذیریم. در واقع زمانی انعطاف پذیری چالش برانگیز و دشوار است که باید با آگاهی بالا تلاش کنیم تا رفتار یا عادتی را تغییر دهیم.
مشکل زمانی آغاز میشود که ما نمیخواهیم انعطاف پذیر باشیم. در این حال ترجیح میدهیم نسبت به تغییرات مقاومت کنیم. تصور میکنیم تغییرات از ما انرژی میگیرد و باور به تغییر مثبت و بهبود نداریم! دلایلی وجود دارند که نشان میدهند ترس از تغییر و ریسک توهمی بیش نیست.
فرد انعطاف پذیر چه ویژگیهایی دارد؟
امروزه نیاز به انعطاف پذیری بیشتر از گذشته است. چرا که انسان امروزی درک بهتری از شرایط زندگی، شغلی و محیطی خود دارد. بنابراین به منظور پیشرفت و موفقیت بیشتر سعی به انعطاف پذیری میکند.
در واقع انسان به منظور بقا، داشتن یک شغل و ارتباط با افراد جامعه باید انعطاف پذیر باشید. اهمیت حفظ تعادل میان کار و زندگی شخصی را جدی بگیرید. بنابراین به نظر شما یک فرد انعطاف پذیر چه ویژگیهایی دارد؟
۱. فرد انعطاف پذیر تجربه میکند
بنابراین با هر تغییری ضعیف نمیشوند و شرایط جدید را تجربه میکنند. به بیان دیگر، تجربیات تازه آنان را خسته و ناامید نمیسازد. گذشته را در گذشته رها کنید و چشم امید به فردا داشته باشید. هر چیزی که شما را نکشد، قویترتان میکند. بنابراین میزان انعطاف پذیریشان افزایش مییابد.
۲. فرد انعطاف پذیر فرصت را غنیمت میشمارد
فرد انعطاف پذیر فرصتهای تازه را میبیند، در حالی که دیگران شکست را میپذیرند. فرصتهای تازه باعث رشد و تغییر میشود. این افراد هر چیزی که در گذشته تصور میکردند «صحیح» است را خط میزنند و بر اساس تجربیات تازه خود تصمیم میگیرند. فرصت زندگی کوتاه است؛ قدر آن را بدانیم.
استاد احمد محمدی
تغییر را با آغوش باز پذیرا باش؛ اگر تغییر نکنی، تعویض میشوی.
به همین دلیل هر تجربهای را همچون فرصتی تازه میدانند. همچنین از هر تجربهای برای بهبود و پیشرفت استفاده میکنند. در واقع اگر عادات و تجربیات قدیمی خود را ادامه دهید و نسبت به شرایط جدید انعطاف پذیر نباشید، شکست میخورید. بنابراین تنها دیدگاه قدیمی خود را دور بریزید و تجربیات تازه کسب کنید. در نتیجه شاهد فرصتهای جدید باشید.
۳. فرد انعطاف پذیر آیندهنگر است
این افراد هیچ گاه فرصتهای خود را از دست نمیدهند و آیندهنگر هستند. چرا که افراد انعطاف پذیر همیشه در تلاش پیشرفت و ترقی میباشند. مانند فردی که میخواهید در آینده باشید رفتار کنید. این افراد از گذشته تجربه کسب میکنند، در حال زندگی میکنند و آیندهنگر هستند. زیرا کلید موفقیت آنان شناخت شرایط و انعطاف پذیری است.
۴. فرد انعطاف پذیر شکوه و شکایت نمیکند
تصور کنید یک اتفاق ناگوار در زندگی شما افتاده است. شما نمیتوانید این شرایط را بپذیرید. شما نمیتوانید این شرایط را تغییر دهید. بنابراین فرد انعطاف پذیر در شرایط سخت و دشوار چه میکند؟
او از شرایط تازه شکوه و شکایت نمیکند. زیرا با غر زدن مشکلی حل نمیشود. گله و شکایت از کمبودها را کنار گذاشته و شروع کنید. شکوه و شکایت تنها حال شما و دیگران را خراب میکند. بنابراین بهترین راهبرد، عبور کردن است!
۵. فرد انعطاف پذیر سرزنش نمیکند
فردی که انعطاف پذیری بالایی دارد دیگران و خودش را بابت هر اتفاق و شرایط ناگواری سرزنش نمیکند. ارزش قائل شدن برای خودتان را شروع کنید تا زندگیتان دگرگون شود.
آنان خود را قربانی شرایط نمیدانند و از هر اتفاقی، تجربه کسب میکنند. بنابراین به جای سرزنش خود و دیگری، شرایط را درک میکنند.
۶. فرد انعطاف پذیر کنجکاو است
در حقیقت بدون کنجکاوی، انعطاف پذیری معنایی ندارد. این افراد میآموزند و به یادگیری مسائل تازه ادامه میدهند. با مزیتهای شگفت انگیز کنجکاوی و دستاوردهای آن آشنا شوید.
بنابراین کنجکاوی باعث رشد و پیشرفت فرد انعطاف پذیر میشود. به بیان دیگر اگر کمی کنجکاو باشید، از شرایط راکد عبور میکنید و شاهد موفقیتهای بیشتری میشوید.
۷. فرد انعطاف پذیر به خوبی فکر میکند
آیا شما از جمله افرادی هستید که همیشه نظر و دیدگاه دیگران را بدون هیچ پرسشی میپذیرند؟ اگر پاسخ مثبت است، در واقع شما افکار خود را محدود میکنید.
با محدود کردن ذهن و فکرتان، میزان انعطاف پذیری خود را نیز محدود و کم میکنید. تفکرات و باورهای محدود کننده مانع اصلی موفقیت هستند. در واقع فرد انعطاف پذیر در هر شرایطی به خوبی فکر میکند. بنابراین نسبت به تغییرات جبهه نمیگیرد.
چگونه انعطاف پذیر باشیم؟
هشت راه برای تبدیل شدن به فردی انعطاف پذیر وجود دارد:
۱. ثابت قدم باشید
انعطاف پذیری جهشی از یک چیز به چیز دیگر نیست. در واقع اگر میخواهید انعطاف پذیر باشید، باید در کار و اهدافتان ثابت قدم بمانید. داشتن ثبات قدم در راه رسیدن به اهداف اولین درس موفقیت است. زندگی همیشه بر وفق مراد نیست و گاهی بسیار سخت و دشوار میشود. گاهی ممکن است اتفاقات غیر قابل پیش بینی رخ دهد.
بنابراین این انتخاب شماست که از شرایط فرار کنید یا نسبت به شرایط ثابت قدم و انعطاف پذیر باشید. رهبران موفق در مسیر و انتخاب خود ثابت قدم هستند. آنان از یک شاخه به شاخه دیگر نمیپرند.
با این روش روحیه انعطاف پذیری خود را تقویت میکنند. چرا که بینظمی مانع رسیدن به هدف میشود. انتخاب یک مسیر درست و یک برنامه منظم و ثابت، شما را از موانع حفظ میکند.
2. چیزهای جدیدی یاد بگیرید
در حقیقت همه مردم، هر روز و هر لحظه در حال یادگیری و آموختن مسائل و درسهای تازهای هستند. این یادگیری میتواند به دو صورت خودآگاه و ناخودآگاه باشد. به بیان دیگر شما بخواهید چیزی بیاموزید یا در ناخودآگاه خود درس و عبرت بگیرید.
اگر میخواهید فردی انعطاف پذیر باشید، سعی کنید روشهای تازهای برای انجام کارهای روزمرهتان بیاموزید. سعی کنید کارهای متفاوتی را تجربه کنید و نتایج تازهای کسب کنید. زیرا در مسیر یادگیری با چالشهایی مواجه میشوید که باعث انعطاف پذیری شما میشود.
برای مثال اگر میخواهید زبان تازهای بیاموزید، بهانه آوردن و به تعویق انداختن کار سادهای است. اما اگر میخواهید فرد موفقی شوید و به خواستههایتان برسید و خود را به چالش بکشید. با عادت به تعویق انداختن کارها برای همیشه خداحافظی کنید. هر چالشی میزان انعطاف پذیری را افزایش میدهد. بنابراین به هر فرصت و تجربه تازهای با انرژی و قدرت پاسخ مثبت بدهید.
۳. ورزش کنید
این موضوع حقیقت دارد: ورزش نه تنها باعث انعطاف پذیری جسمتان میشود، بلکه رفتار و ذهنتان را انعطاف پذیرتر میکند. ممکن است نسبت به تغییر شرایط مقاومت کنید.
با این حال تمام تلاش خود را کنید تا در هر فرصتی که در زندگیتان بوجود میآید، پاسخ مثبت دهید. تمرین سلامتی، قدرت و آرامسازی جسم و ذهن از طریق ورزش است. ورزش یک فرصت بزرگیست که با وجود سختیهایش، شما را به چالش میکشد. اما همین چالش و سختیها، شما را قویتر و فرد انعطاف پذیری میکند.
۴. در برابر مشکلات خلاق باشید
خلاقیت چیست و چگونه بر آگاهی و رشد ذهن تاثیر میگذارد؟ هنگامی که با چالش یا مشکلی در زندگی مواجه شدید، سعی کنید خلاقانه راه حلی پیدا کنید و مشکل را حل کنید.
یک لیست از راهکارهایی که میتواند به حل مشکل کمک کند تهیه کنید. استراتژیهای متفاوتی خلق کنید و به صورت منطقی با مشکلات برخورد کنید. در واقع اگر به مشکلات ساده و کوچک راه حل خلاقانهای ارائه دهید، مشکلات بزرگ و جدیتر را نیز به سادگی حل میکنید.
۵. انعطاف پذیری همچون یک عادت در زندگیتان شود
انعطاف پذیری تنها یک روش فکر کردن و تصمیم گیری نسبت به شرایط و تغییرات است. بنابراین افکار و رفتار شما اهمیت بسیاری در شرایط گوناگون دارد. اگر میخواهید فرد انعطاف پذیری باشید، بنابراین رفتار و افکار خود را تغییر دهید. رفتار و افکار شما همان عادات زندگیتان هستند.
یک عادت زمانی ایجاد میشود که شما یک رفتار، گفتار یا حتی فکری را بارها و بارها تکرار کنید. با عادت به تعویق انداختن کارها برای همیشه خداحافظی کنید. بنابراین هرگاه تجربه جدیدی کسب میکنید، به جای فرار، روحیه انعطاف پذیریتان را افزایش دهید تا برایتان یک عادت شود.
۶. قدرت زمان و تکرار را جدی بگیرید
انعطاف پذیری نسبت به یک شرایط تازه به زمان و تکرار نیاز دارد. بنابراین شما میتوانید رفتار و افکار خود را به مرور زمان و با تکرار تغییر دهید. زمان خود را با استفاده از نرم افزارهای برنامه ریزی مدیریت زمان نمایید.
ابتدا ممکن است مغز انسان در برخورد با یک شرایط تازه فرار را بر قرار ترجیح دهد. اما هر چه انعطاف پذیری خود را تکرار کنید، شرایط سادهتر میشود.
۷. از منطقه امن خود خارج شوید
انعطاف پذیری کمک میکند تا توانایی خود را افزایش دهید و رشد بیشتری کنید. در واقع انعطاف پذیری به موفقیت حال و آیندهتان کمک بسزایی میکند. با این حال تغییر، کار دشواری است. چرا که باید به منظور تغییر از منطقه امن، آرام و راکد خود خارج شویم و در مسیر تازهای قدم بزنیم.
منطقه امن ما به اندازه تصورتمان کوچک یا بزرگ است. ما با وظایف، فعالیت، افکار و تجربیات دروغین و تکراری در منطقه امن بزرگ خود باقی میمانیم. گامهای موثر برای رهایی از منطقه امن ذهنی و افزایش قدرت ریسک پذیری را یاد بگیرید.
در حقیقت هرچه منطقه امن بزرگ باشد، انعطاف پذیری کمتر خواهد بود. در نتیجه تجربیات تازهای کسب نمیکنیم. خارج از منطقه امن، جاییست که تجربیات تازهای میآموزیم و رشد و پیشرفت میکنیم.
خارج از نقطه امن همان دنیاییست که شما را به سوی موفقیت راهنمایی میکند. ممکن است خارج از منطقه امن کمی ناامن باشد، با این حال شما قادر به کنترل هر اتفاقی هستید. چرا که میزان انعطاف پذیری خود را تقویت میکنید.
۸. از اشتباه نترسید
هیچکس کامل نیست. شما یک انسان هستید و خیلی طبیعی است که در زندگی فردی، اجتماعی و حرفهایتان دچار اشتباهاتی شوید. به هر اشتباهی در زندگی به عنوان یک تجربه تازه نگاه کنید. از هر تجربه درس بگیرید و با استراتژیهای خلاق اشتباهات را جبران کنید. اشتباه کردن و فواید موثر و طلایی اعتراف به اشتباهات را جدی بگیرید.
اگر از اشتباهاتتان تجربیات جدیدی آموختید، سعی کنید این تجربیات را با دیگران به اشتراک بگذارید. بنابراین دیگران نیز درسهای تازهای میآموزند. به یاد داشته باشید هر اشتباهی، همچون معلمیست که درس جدیدی (دشوار یا ساده) به شما میآموزد و شما را فرد انعطاف پذیری میکند.
منعطف بودن در تمام شرایط آسان نیست ولی اگر بتوانید انعطاف پذیر باشید باعث میشود که در زندگی بهتر عمل کنید و حتی ممکن است به موفقیتهای چشمگیری برسید. حالا که آموزش دیدهاید و میدانید که برای منعطف بودن باید چهکاری انجام دهید و افراد انعطاف پذیر چه ویژگیهایی دارند همین حالا شروع کنید.
افراد موفق در زندگی خود افراد انعطاف پذیری هستند که خودشان را با شرایط وفق دادهاند. برای شناخت بهتر ویژگیهای این افراد میتوانید از بسته آموزشی «زندگی افراد موفق» استفاده کنید.