اعتماد به نفس در جوانان چگونه باعث توسعه فردی می‌شود؟

راه‌های افزایش اعتماد به نفس در جوانان

اعتماد به نفس به عنوان یک نیروی درونی در همه افراد یکسان نیست اما با شناخت و آگاهی در این زمینه می‌توان در جهت افزایش آن گام برداشت. و خانواده نیز به عنوان یکی از ارکان مهم در ایجاد اعتماد به نفس در جوانان نقش بسیار مهمی در این زمینه دارد.

چنانچه برای افزایش اعتماد به نفس تان، در دوره اعتماد به نفس را بگذرانید؛ یکی از مواردی که باید بر آن تمرکز کنید راه های افزایش اعتماد به نفس جوانان است.

اما در کنار خانواده، بسیاری از عوامل و فعالیت‌هایی که در بالابردن اعتماد به نفس در جوانان نقش دارد، وابسته به خود جوان و مهارت‌های بالقوه او است.

نقش شناخت فردی در افزایش اعتماد به نفس

به‌طور کلی شاید خیلی از جوانان در موقعیت‌های مختلف زندگی گاهی دچار کمبود اعتماد به نفس شوند. اما اعتماد به نفس هم مانند هر مهارتی نیازمند تمرین و شناختی است که بتوان به‌واسطه آن این حس درونی را افزایش داد.

یکی از مواردی که در این زمینه نقش بسزایی دارد شناخت فردی و داشتن درک درست از توانایی‌ها می‌باشد. یک جوان باید از مهارت‌ها و توانایی‌های خود شناخت کافی داشته و حتی بخاطر قابلیت‌های وجودی خود احساس رضایت کند.

داشتن درک درست از توانایی‌ها و ارزیابی دقیق از خود به عنوان یکی از عوامل اصلی در افزایش اعتماد به نفس نقش بسیار مهمی دارد که در نهایت به انتخاب یک رشته تحصیلی مناسب و پیشرفت شغلی جوانان منتهی می‌شود.

باور داشتن توانایی‌های خود عاملی در افزایش اعتماد به نفس

زمانی که یک جوان به توانایی‌های خود ایمان داشته و به این باور برسد که از قابلیت‌های زیادی برخوردار است در واقع به ارزش واقعی خود پی برده است.

در چنین شرایطی اگر نقاط منفی را در خود احساس کند، برای بهبودی آن‌ها برنامه ریزی می‌کند و در تقویت نقاط مثبت خود تلاش می‌کند که در نهایت به یک ارزیابی دقیق و صادقانه‌ای از خود و توانایی‌هایش می‌رسد به شکلی که حتی اگر در موقعیت‌هایی از زندگی دچار مشکل شود مغلوب شرایط دشوار نمی‌شود.

تمرینات بدنی و ارتباط ورزش با افزایش اعتماد به نفس در جوانان

با توجه به مطالعات انجام شده، ورزش و تمرینات بدنی به افزایش اعتماد به نفس کمک فراوانی می‌کند.

ورزش علاوه بر اینکه به لحاظ جسمانی باعث توانمندی جوانان می‌شود بلکه به لحاظ روحی نیز نشاط و آرامش را به همراه خواهد داشت.

افرادی که برای تمرینات ورزشی خود برنامه ریزی دارند، و در کنار دیگر فعالیت‌های خود مرتب ورزش می‌کنند یا به شکل حرفه‌ای این رشته را ا دامه می‌دهند، دارای روحیه ای قوی با اعتماد به نفسی بالا هستند.

برای خود یک الگو داشته باشید

هیچ کس به اندازه فردی با تجربه نمی‌تواند یک جوان را نسبت به درستی یا نادرستی چیزی آگاه سازد.

وجود یک الگو در زندگی جوانان باعث می‌شود تا آنان به تبعیت از او در رسیدن به موفقیت، با گام‌های بلندتری قدم بردارند و از تجربیات او برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنند.

وجود چنین افردی که بتوان از کمک‌های فکریشان استفاده کرد و به تعبیری سرمشق خود قرار داد نوعی آرامش خیال همراه با افزایش اعتماد به نفس را در جوانان به‌وجود می‌آورد.

نقش والدین در افزایش اعتماد به نفس جوانان

والدین به عنوان امین و دوست فرزندان خود و به ویژه فرزندان جوان خود میتوانند خلاءهای شناختی جوانانشان را برای آنها پُـرکنند. والدین نباید فراموش کنند که هر فردی دارای قدرت ، مهارت و توانمندی منحصر به فرد خودش است پس جوان خودشان را با جوانان سایر اعضای خانواده یا فامیل و حتی همسایه و همکار مقایسه نکرده و بالعکس بر روی توانایی و مهارت و تخصص فرزندان خودشان سرمایه گذاری کنند.

فراوش نکنید سرمایه گذاری الزاما به معنای سرمایه گذاری مالی نیست بلکه والدین می توانند مهارت ها و توانایی های فرزندانشان را هر بار با ترغیب و تشویق فرزندان جوانشان به آنها یادآوری کنند. به طور مثال اگر جوان شما در کنکور ارشد یا دکتری شرکت کرده به جای تعمیم سایر نگرانی‌ها یا جلوگیری از استرس و هر گونه خلا روانی در جوانتان می توانید به او اینگونه یادآوری کنید که علاوه بر کنکور دکتری، جوان شما دارای چه رزومه شغلی یا تخصصی و مهارتی خارق العاده ای است و کنکور دکتری تنها راه پیش روی او نیست .

میتوانید از امتیازات سوابق شغلی درخشان جوانتان به او بگوئید یا سایر توانایی‌های فکری و مهارت‌های فیزیکی تا مهارت‌های فنی و هنری و غیره که قطعا در وجود جوان شما هست و از آن مطلع هستید را به او یادآوری کنید و گوشزد کنید که او میتواند تا بدین وسیله نیز فشار استرس و بار روانی خلاء های اعتماد به نفس را در وجود جوانتان کاهش دهید. فقط باید شما به عنوان والد نیز جوانتان را دست کم نگیرید و به جوانتان داشته هایش را یادآوری کنید و به عبارت بهتر؛
• اول؛ نخست داشته ها و تخصص‌ها و مهارت‌های جوانتان را بشناسید.
• دوم؛ به جوانتان اعتماد کرده و باورش کنید.
• سوم؛ به او توانایی هایش را یادآوری کنید.
فراموش نکنید جوان شما در هر سن و سالی به دلگرمی شما جهت افزایش اعتماد به نفس نیاز دارد ولو آنکه جوان شما 20 یا 30 ساله باشد.

راه‌های افزایش اعتماد به نفس؛

در خصوص راه‌های افزایش اعتماد به نفس در جوانان باید تصریح کرد؛ به طور کلی برای شناخت مهارت‌ها و توانایی‌های جوانان‌تان در راستای بالا بردن اعتما به نفس آنان شناخت این 5 راه قطعا کارساز خواهد بود؛
• یکم؛ سعی کنید توانمندی‌ها، تخصص و مهارت‌های فنی و هنری فرزندانتان را بشناسید
• دوم؛ مهارت‌های دانش و توانمندی کسب دانش را در وجود جوانتان جست و جو کنید و آنها را بشناسید.
• سوم؛ سعی کنید تا جوان شما مهارت یا توانایی خاصی در حرفه‌ای که دوست دارد کسب کند. پس او را در شناخت مهارت و توانایی های درونیش کمک کنید.
• چهارم؛ در به دست آوردن تخصص به جوان خود کمک کنید
• پنجم؛ در بکارگیری تخصص و مهارت دوست او باشید.
فراموش نکنید حتی مهارت فن بیان و سخن وری نیز یکی از مهارت‌های محسوب می شود که به دفعات باید از سوی شما مورد تشویق قرار بگیرد. مهارت نگارش ، نوشتن و درست صحبت کردن و مهارت‌های کلامی که فن بیان قوی یکی از این موارد باشد از جمله مهارت‌هایی است که در هر جوانی یافت نمیشود و باید به دفعات آن را در وجود فرزند و جوان به روش‌های مختلف تربیت و پرورش داد اگر جوان شما بدون آموزش، فن بیان قوی دارد یا از نگارش قوی برخوردار است شما یک گام از سایرین جلوتر هستید این موفقیت بزرگ را در وجود جوان خود دست کم نگیرید.

افرادی که اعتماد به نفس ندارند چه نشانه هایی دارد ؟

گذشته از اینکه برخی به قدری سرشار از اعتماد به نفس هستند که همیشه خودشان را موفق و درجه یک میدانند برخی دیگر نیز هستند که از نظر اعتماد به نفس بنا به هر دلیلی یا ضعف دارند یا اصلا اعتماد به نفس ندارند. و البته این دسته از افراد معمولا به روش‌های مختلف هم ضعف یا خلاء اعتماد به نفس را نیز در وجودشان نشان می دهند؛
آنها معمولا یا؛
• یکم؛ در جمع خودشان را با موبایل و تلفن سرگرم میکنند- افرادی که اعتماد به نفس ندارند در جمع و به ویژه در میهمانی ها برای آنکه راه فراری از جمع داشته باشند خودشان را با موبایل سرگرم می‌کنند و از داخل شدن در جمع و هم صحبتی طفره می روند.
• دوم؛ همیشه موافق نظر شما هستند- افرادی که اعتماد به نفس ندارند معمولا از ابراز فکر و عقیده خودداری میکنند آنان در بحث‌های مختلف به رغم میل باطنی شرکت نمیکنند و هرگز حاضر به متقاعد کردن طرف مقابل بحث نیستند و با نشان دادن موافقت از بحث کناره گیری می کنند.
• سوم؛ آرایش ظاهری بیش از حد دارند- افرادی که اعتماد به نفس ندارند معمولا ساعت‌ها روبروی آینه هستند و بیش از حد به ظاهرشان رسیدگی میکنند آرایش‌های عجیب و غیر متعارف ویژگی بارز این افراد است.
• چهارم؛ انتقاد پذیر نیستند
• پنجم؛ از ابراز عقیده خود واهمه دارند
• ششم؛ نظر ثابت ندارند- یکی از ویژگی‌های بازار افرادی که اعتماد به نفس ندارند تغییر عقیده است آنان سریع تحت تاثیر اطراف تغییر عقیده می‌دهند و از مقابله یا اعراض نسبت به نظرات سایرین نیز واهمه دارند و برای آنکه بحثی روی ندهند سریع تغییر عقیده داده و خودشان را موافق شما نشان می دهند.
• هفتم؛ خودشان را لایق تحسین نمیدانند- افرادی که ضعف اعتماد به نفس دارند در قبال تحسین سایرین واکنش‌های بدی از خودشان نشان میدهند به جای آنکه خودشان را لایق چنین تحسینی بدانند در مقابل با خوار کردن خودشان از تحسین شما استقبال می کنند.
• هشتم؛ انرژی منفی درونی بالایی دارند- به قدری انرژی منفی درونی این قبیل افرد بالا است که برایشان رمقی برای رسیدن به هدف باقی نگذاشته است. افرادی که ضعف اعتماد به نفس دارند معمولا با کوچکترین شکست سریع تسلیم می‌شوند و از ادامه راه باز می مانند.
• نهم؛ خودشان را با سایرین قیاس می‌کنند- افرادی که اعتاد به نفس ندارند یا ضعف اعتماد به نفس دارند دائما خودشان را با سایرین قیاس می کنند آنان به جای آنکه بر روی موفقیت‌ها و راه خودشان تمرکز کنند و به راهشان ادامه بدهند دائما خودشان را با سایرن و به ویژه افراد موفق تر از خودشان قیاس می کنند.
• دهم؛ بی انگیزه و خمیده هستند- یکی از رایج ترین نشانه‌های افرادی که ضعف اعتماد به نفس دارند راه رفتن آنان است آنها به جای آنکه صاف و با غرور و با اعتماد به نفس به راهشان ادامه بدهند کاملا بی‌انگیزه و خمیده راه می‌روند. گاهی زبان بدن به شیواترین شکل ممکن از احوال درون افراد خبر می دهد.
• یازدهم؛ همیشه حالت تدافعی دارند- فراموش نکنید زبان بدن بهترین ابزار برای بیان حالت درون افراد است افرادی که اعتماد به نفس ندارند یا از ضعف اعتماد به نفس رنج می‌برند معمولا دست به سینه هستند یا پاهایشان را مورب قرار میدهند در هر شکل اگر به زبان بدن انان دقت کنید متوجه خواهید شد که از درون معذب و ناراحت هستند.

دلایل عدم اعتماد به نفس در جوان؛

با این تفاسیر چرا باید جوانی که در سنین جوانی تنها فرصت شور و نشاط جوانی او است، اخمو و خمیده به ضعف اعتماد به نفس یا خلاهای اعتماد به نفس دچار گردد ؟. به باور بسیاری از کارشناسان تنها علت ضعف یا نبود اعتماد به نفس در افراد ریشه در تربیت و دوران کودکی آنان دارد به عبارتی مسائلی چون؛

باید ها و نبایدهای دوران کودکی که به جوان در غالب مختلف آموخته شده یا دیکته شده و بعضا ابزار ترس و وحشت اوشده است. یا تائیدها و نیاز به تائیدهایی که در حق جوان شما در کودکی صورت نگرفته یا برخلاف انتظار کودک یا نوجوان شما برعکس یا برخلاف میل او جریان داشته است. در کنار تائیدها و عدم تائیدها یا تنبیه‌ها و تشویق‌ها و همچنین تحسین‌ها و تمجیدها یا حتی تعریف‌ها و تحقیرها که از جوان شما از سوی والدین یا اطرافیان از جمله مربیان مهد او در کودکی جوان شما از او صورت گرفته جملگی ابزار وجود یا خلا اعتماد به نفس در جوان امروز شما و فرزند شما شده است. به عبارت بهتر همه این عوامل کنار یکدیگر ابزار ضعف یا نبود اعتماد به نفس در بزرگی و بزرگسالی و جوانی فرزند شما شده است.

ترس‌های پنهانی جوان شما از عدم موفقیت یا حتی احساس گناه که هر بار به بهانه ای در وجود او شکل داده اند و البته ابزار سرزنش یا انگ و برچسب در روح و وجود جوان شده است. از سویی دیگر نداشتن اعتماد به نفس در جوان به دلیل انتظارات غیر واقعی است انتظارات غیر واقعی که یا والدین و اطرافیان از جوان داشته اند یا انتظارات غیر واقعی که خود جوان از خودش داشته است اسباب شکل گیری بخشی از ضعف یا نقصان در اعتماد به نفس جوان شما می شود.

فراموش نکنید شما به عنوان یک جوان،اگر از خودتان بیشتر از آنچه که هستید انتظار داشته باشید خود همین انتظار غیر واقعی اسباب و ابزار بزرگی برای ضربه به اعتماد به نفس شما خواهد شد.

نتیجه گیری؛

با این توصیفی که از ویژگی و مشخصه‌های رفتاری و کرداری افراد فاقد اعتماد به نفس گفته شد و البته اشاره عمده ای به برخی ویژگی‌های رفتاری و عملی آنان شد باید گفت؛ به رغم تمام ویژگی که این افراد دارند و برای والدین آنها و حتی خود آنان نیز آزار دهنده است باید گفت هیچ موردی نیست که درمان پذیر نباشد.

ضعف یا نبود اعتماد به نفس نیز یکی از آن موارد رفتاری است که میتوان آن را با همفکری والدین یا حتی مراجعه به روان درمانگر یا روانشناس شناسایی و برطرف کرد.

نکته مهم در این بین همراهی والدین به عنوان یگانه دوست مطمئن جوان است. چرا که اگر والدین و اطرافیان عامل اصلی شکل گیری چنین ضعفی در وجود فرزند باشند برای ارایه راهکار و تداوم درمان نیز قطعا حضور آنان در کنار فرزند جوان مکمل درمان خواهد شد البته این مهم نیز باز به نظر روانشناس و درمانگر فرزند جوان شما بستگی دارد .