تفاوت سرپرست و مدیریت
بسیاری از صاحبان کسب و کار نسبت به تفاوت سرپرست و مدیریت، اطلاعات جامع و کاملی در اختیار ندارند. عدم آگاهی نسبت به این موارد باعث شده است تا کسب و کار موردنظر در مسیر درستی قرار نگرفته و در میانه راه با تقسیم وظایف و امور محوله مربوط به هر جایگاه با مشکلات متعددی روبرو شود.
در این مقاله از آکادمی بازار، برای آشنایی بیشتر شما با تفاوت سرپرست و مدیریت در خصوص این دو مفهوم صحبت خواهیم کرد و شما را با این دو مفهوم به‌طور کامل آشنا می‌کنیم.
تعریف سرپرست و مدیریت
افراد در مقام مدیریت، رهبری یک مجموعه را بر عهده دارند. در حالی که سرپرست در یک سازمان یا شرکت تجاری، باید عملکرد، رفتار، امور جاری در شرکت، پروژه‌ها و عملیات و… را به بهترین شکل نظارت و سازماندهی کند.
توجه داشته باشید که سازماندهی در تعریف وظایف سرپرست به معنای سپردن تمام امور به دست این شخص نخواهد بود. در واقع سرپرست نقش بسیار پررنگ‌تری در به ثمر رسیدن اهداف مجموعه دارد.
برای تفهیم بهتر مطلب باید این‌گونه بیان کنیم که سرپرست با استفاده از اصول سرپرستی و راهکارهای موجود، از انجام کامل امور اطمینان حاصل کرده و بر روی اوضاع نظارت دارد. در مقابل مدیر تنها وظیفه تصمیم‌گیری در ارتباط با چگونگی انجام عملیات و پروژه‌ها را بر عهده دارد.
1- مدیریت
در بالا به نقش بیشتر سرپرست در بهره‌وری سازمان و موفقیت کسب و کار اشاره کردیم. همان‌طور که سرپرست نقش پررنگ‌تری در سلسله مراتب سازمانی دارد، در عین حال مدیر با درک و بینش عمیق، نقشی مهم در توسعه کسب و کار ایفا می‌کند.
یکی از اصلی‌ترین وظایف مدیریت، توانایی تصمیم‌گیری در تمام امور است. در واقع آن‌ها هستند که تصمیم می‌گیرند چه کسی به نقش سرپرستی برسد و چه کسی مناسب استخدام در جایگاه‌های مختلف است. یک مدیر باکفایت و موفق باید از توانایی و بینش عمیقی برای دستیابی به اهداف شرکت برخوردار باشد.
بیشتر بخوانید : بایدها و نبایدهای نقش مدیر
برای آنکه صداقت پنج مدیر فروش در یک شرکت مواد غذایی قرار است بررسی شود تقریباً زمانی بیشتر از یک ماه زمان لازم است که شامل مراحل و تست‌های مختلف است.
به قطع مدیر مجموعه این زمان گزاف را نمی‌تواند برای این منظور صرف کند و بهتر است سرپرست که هم از لحاظ زمانی آزادتر است و هم از لحاظ ریالی هزینه کمتری به سازمان هزینه وارد می‌کند این امر را انجام دهد.
نکته مهم‌تر آنکه مدیر به دلیل ملاقات‌ها و جلسات و دوری از کارکنان نمی‌تواند نظارت مستقیمی بر این افراد داشته باشد اما سرپرست در ارتباط مستقیم با این گروه است.
نکته مهم در تعریف نقش مدیریت، دسته‌بندی این جایگاه است. همه ما می‌دانیم که سیستم مدیریت سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ معمولاً از چندین نفر تشکیل می‌شود. به عنوان مثال یک مجموعه ممکن است از یک مدیر دارایی، یک مدیر منابع انسانی و… تشکیل شده باشد.
بیشتر بخوانید : انواع سبک های مدیریت
وظایف مدیریت
- اداره کردن سازمان
- رهبری کارکنان و جایگاه‌های مختلف شغلی در سلسله مراتب سازمانی
- ارزیابی عملیات و فعالیت‌ها در بخش‌های مختلف سازمان و میزان اثربخشی آن‌ها
- مدیریت هزینه
- ایجاد استراتژی و تاکتیک‌های فنی و عملیاتی به منظور دستیابی به هدف
- استخدام و جذب نیرو
- تجزیه و تحلیل منابع مالی و تدوین بودجه
- ارزیابی کلی عملکرد سرپرست و کارکنان
2- سرپرست
در سلسله مراتب سازمانی، سرپرست در جایگاه دوم هرم قرار دارد. سرپرست یکی از مهم‌ترین جایگاه‌های شغلی در کسب و کارهای مختلف است که این سِمت به شخصی واجد شرایط واگذار می‌شود. یک سرپرست با توجه به اصول سرپرستی باید از عملکرد بسیار بالایی در افزایش بهره‌وری مجموعه برخوردار باشد.
در واقع سرپرست باید به شکلی مؤثر نسبت به شخصیت و روحیه کارکنان، اهداف و سیاست‌های شرکت، شناخت رقیبان و… آگاهی داشته باشد.
نقش سرپرست محدوده فعالیت گسترده‌ای دارد. مهم‌ترین خط‌مشی در این جایگاه، هدایت کارمندان در مسیر شغلی و حفظ نظم، سیاست کاری، تهیه تجهیزات، محافظت از جان نیروی انسانی و… است.
بیشتر بخوانید : سرپرست فروش کیست؟
افراد به عنوان سرپرست چه وظایفی دارند؟
سرپرستان در کسب و کارهای مختلف، حیطه فعالیت و شرح وظایف متنوعی دارند که در ادامه به شکل تیتروار اشاره کوتاهی به آن‌ها خواهیم داشت.
- نظارت بر عملکرد کارکنان
- آموزش کارآموزان و کارکنان جدید
- سازماندهی برنامه‌ها، پروژه‌ها و… در مسیر رشد و توسعه کسب و کار
- نظارت بر روند پیشرفت امور
- برآورد هزینه‌ها و تأمین منابع موردنیاز
- محافظت از تجهیزات و ابزارهای موجود
- محافظت از سلامتی نیروی انسانی
بررسی جایگاه مدیر و سرپرست و تفاوت‌های آن‌ها
اصلی‌ترین تفاوت میان دو جایگاه سرپرست و مدیریت به حوزه اختیارات، مسئولیت‌ها و هزینه‌ای است که به عنوان دستمزد به آن‌ها تعلق می‌گیرد. برای بررسی دقیق‌تر ما تفاوت میان این دو نقش را در چهار دسته‌بندی شرح خواهیم داد.
1- میزان قدرت
همان‌طور که از نام مدیریت مشخص است، تمام امور جاری در شرکت تحت نظارت و رهبری مدیر قرار دارد. در این میان مدیریت به افراد شایسته عنوان سرپرست داده و حوزه قدرت سرپرستان به امور مربوط به کارکنان منتهی می‌شود.
در واقع تصمیم‌ها و انجام مسئولیت‌های بزرگ بر عهده مدیریت خواهد بود. در مقابل نیز سرپرستان با میزان قدرت و اختیاری که دارند، بر اساس شایستگی کارکنان، درخواست ارتقاء آن‌ها را به مدیران ارجاع می‌دهند.
· جف بزوس؛ مدیر قدرتمند
عامل قدرت در مبحث مدیریت به شکل قابل‌توجهی بر روی میزان درآمد و سرمایه شخص و مجموعه او تأثیرگذار است. به عنوان مثال جف بزوس، بنیان‌گذار بزرگ‌ترین فروشگاه اینترنتی جهان، آمازون به عنوان یکی از قدرتمندترین مدیران شناخته شده و همین امر باعث شده تا از او به عنوان ثروتمندترین مدیر جهان نیز یاد شود.
بیشتر بخوانید : نقش اصول مدیریت در موفقیت کسب و کار
2- مسئولیت
اطمینان از چگونگی انجام کار توسط کارکنان، مهم‌ترین مسئولیت سرپرست محسوب می‌شود. سرپرستان مسئولیت دارند تا بر روی وظایف روزانه کارکنان و امور جاری در شرکت نظارت داشته باشند. در مقابل مسئولیت مدیران به نظارت بر روی عملکرد سرپرستان و دریافت گزارش روزانه از آن‌ها منتهی می‌شود.
بیشتر بخوانید : رفتار سازمانی چیست؟
· والمارت؛ متخصص در جذب نیرو
همان‌طور که در معرفی وظایف مدیران اشاره کردیم، استخدام و جذب نیروی انسانی بر عهده مدیریت (مدیریت منابع انسانی) است. در این خصوص می‌توانیم از قدرتمندترین مدیر جهان که در کارآفرینی نقش قابل‌توجهی داشته، نام ببریم.
داگ مک میلان، مدیر یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های استخدام در جهان است که تحت عنوان والمارت فعالیت می‌کند. بر اساس آمار به‌دست‌آمده، تعداد افرادی که تحت‌نظر مدیریت مک میلان مشغول به فعالیت هستند، با اعضای ارتش چین برابری می‌کنند.
3- اهداف
تعیین هدف بین دو نقش مدیر و سرپرست جنبه‌های متفاوتی دارد. مهم‌ترین هدفی که یک سرپرست در سر می‌پروراند، آموزش صحیح کارکنان، اطمینان از صحت انجام کار و… است. در واقع سرپرست برای دستیابی به اهدافی تلاش می‌کند که در نهایت همه این اهداف به یک اصل مهم (موفقیت و توسعه کسب و کار) خواهند رسید.
هدفی که سرپرست مسیر آن را دنبال می‌کند بر روی امور داخلی سازمان تمرکز داشته و در مقابل اهداف مدیریت بر روی خروجی و مقصد نهایی تمرکز دارند. مدیران بر روی روند پیشرفت مجموعه بدون دخیل شدن در چگونگی انجام کار نظارت کامل دارند. به این دلیل که کنترل و نظارت بر روی عملکرد کارکنان و کیفیت کار بر عهده سرپرستان است.
4- حق و حقوق
مدیر، مهم‌ترین و اصلی‌ترین جایگاه را در یک سازمان دارد. به همین جهت میزان حقوق و امتیازات دریافتی برای این جایگاه به مراتب بیشتر از یک سرپرست خواهد بود. این برتری ناشی از میزان مسئولیت و وظایف مهم نقش مدیر در یک مجموعه است.
همچنین سرپرست نیز به سبب نقش و حیطه فعالیت تخصصی که دارد، میزان دریافتی بیشتری به عنوان حقوق نسبت به زیردستان خود دارد. مدیران و سرپرستان هر دو به نوعی نقش رهبری و هدایت گروهی از افراد را بر عهده دارند.
با این تفاوت که مدیر نقش حساس‌تری در رهبری یک مجموعه بزرگ دارد. فعالیت‌هایی که در طول روز در یک سازمان به سرانجام می‌رسند، همگی تحت نظارت مدیران و سرپرستان بوده و هر کدام از این نقش‌ها باتوجه به شرح وظایفی که دارند، در رسیدن به هدفی والا تلاش می‌کنند.
در بالا سرپرست و مدیریت را برای شما تعریف کردیم و وظایف و حیطه قدرت هر کدام را نیز برای شما مشخص کردیم؛ احتمالا اکنون تا حدود زیادی با تفاوت سرپرست و مدیریت آشنا شده‌اید. به عنوان نکته آخر برای تفاوت سرپرست و مدیریت می‌توان گفت که یک سرپرست مسئولیت کار کردن یا نکردن اعضای تیم را برا عهده دارد اما مدیر مسئول تمامی منابع یک سازمان و شرکت است و عملکرد تمامی اعضا را زیر نظر دارد و از هر بخشی گزارش عملکرد می‌خواهد.
یکی دیگر از سوال‌هایی که ممکن است، ذهن هر کسی را به خود مشغول کند، فرق رئیس با مدیر عامل است. مدیر عامل یا Chief Executive Officer بالاترین مدیر اجرایی در هر سازمان و شرکت است و وظیفه تصمیم‌گیری در خصوص مسائل اصلی شرک و همچنین پیاده سازی استراتژی‌های سطح کلان را بر عهده دارد. اما همان‌طور که در بالا گفته شد، رئیس وظیفه هماهنگ کردن منابع انسانی و مالی برای تحقق هر شرکت را بر عهده دارد.
تفاوت مدیر و مسئول
بسیاری از افراد فرق بین مدیر و مسئول را نمی‌دانند و به اشتباه جایگاه و حیطه قدرت این دو را با هم یکی می‌دانند. به‌طور کلی تفاوت مدیر و مسئول در سطح اختیارات آن‌ها است. معمولا مدیرها رهبران بالا رتبه یک سازمان و اداره هستند که دستمزد به مراتب بالاتری نسبت به مسئولان دارند. مسئولیت برنامه‌ریزی و تعیین اهداف هر سازمان بر عهده مدیر است. مسئول وظیفه دارد تا تیم را به گونه‌ای مدیریت کند تا به اهداف مدیر نزدیک شوند.
کدام از یک نقش‌های سرپرست و مدیریت، عملکردی استراتژیک دارند؟
مدیران در سازمان عملکردی استراتژیک داشته و تصمیم‌گیری‌های آن‌ها بر روی موفقیت تیم نقش قابل توجهی دارد. تمرکز اصلی مدیران بر روی میزان اثربخشی عملکرد کارکنان و تاکتیک‌های مؤثر بر سود و پیشرفت است.
درحالی که سرپرستان بر روی نحوه انجام امور توسط کارکنان تمرکز دارند. از آنجا که مدیران عملکردی استراتژیک دارند، توجه آن‌ها بر روی اهداف بلندمدت و آینده شرکت معطوف می‌شود.
در آخر نیز باید به این موضوع اشاره کنیم، درست است که سرپرستان از قدرت سازمانی زیادی برخوردار نیستند، اما در مقابل تأثیر قابل‌توجهی بر روی افزایش انگیزه کارکنان، بهره‌وری نیروی انسانی بر اساس میزان عملکرد، کسب تجربه و… دارند. حقیقت این است که یک سازمان موفق بدون سرپرستان ورزیده در تنگنای کمبود وقت مدیریت، دچار اتلاف انرژی زیاد و بهره‌وری کمتر خواهند شد.
برای کسب مهارتهای حرفه ای سرپرستی میتوانید در دوره اصول سرپرستی آکادمی بازار شرکت کنید.
سخن پایانی:
در این مقاله به‌طور کامل در خصوص تفاوت سرپرست و مدیریت صحبت کردیم. برای درک بهتر شما از تفاوت سرپرست و مدیریت در ابتدا سرپرست و مدیریت را تعریف کردیم و وظایف هر کدام از آن‌ها را مورد بررسی قرار دادیم، بعد از آن به سراغ بررسی جایگاه مدیر و سرپرست و تفاوت‌های آن‌ها رفتیم و حیطه مسئولیت و قدرت هر کدام را با هم بررسی کردیم.
در نهایت به شما گفتیم که کدام از یک نقش‌های سرپرست و مدیریت، عملکردی استراتژیک دارند. اکنون که می‌دانید تفاوت سرپرست و مدیر چیست، شما برای کسب و کار خود می‌خواهید یک مدیر باشید یا سرپرست؟
