تاثیر صدا در هنر سخنوری و «معجزه فن بیان»

داشتن هنر سخنوری و فن بیان برای همه افراد امری ضروری است. همه ما برای داشتن ارتباطات خوب باید بتوانیم خوب صحبت کنیم. «معجزه فن بیان» یک پکیج ایده‌آل از آکادمی بازار است که در آن به شما این مهارت را آموزش می‌دهد.

قبلا در مقاله‌ای در مورد پکیج آموزش  غیر حضوری «معجزه فن بیان» و نحوۀ تهیه این محصول برایتان صحبت کردیم. این پکیج آموزشی علاوه بر مطالب اموزشی حاوی دوره‌ فن بیان عملی نیز است که با تمرین سعی دارد به شما در آموزش این مهارت کمک کند.

یکی از موارد مهم برای داشتن فن بیان خوب، داشتن صدای خوب است. در درجۀ اول داشتن صدای خوب امری موروثی محسوب می‌شود اما گاهی علیرقم اینکه فرد صدای خوبی ندارد با تقویت سایر تکنیک‌ها این عیب و نقطه ضعف خود را طوری پوشش می‌دهد که مخاطب چندان متوجه آن نمی‌شود.

بدون شک داشتن صدای خوب موهبت بزرگی است، اما بدون آن هم می‌توان سخنران خوبی بود. برخی از مشاهیر سخنوری مثل چرچیل حتی لکنت زبان هم داشته‌اند اما با بهبود سایر تکنیک‌های فن بیان در تاریخ سخنرانی‌های تاثیرگذاری هم از خود به یادگار گذاشته است.

معجزه فن بیان از صدای شما آغاز می‌شود

اگر صدای شما به قدری آرام است که به زحمت شنیده می‌شود، یا هنگام صحبت کردن مرتب تپق می‌زنید یا کند حرف می‌زنید و حسابی به زحمت می‌افتید، قطعا این تاثیرات منفی باعث می‌شود اهمیت سخنرانی شما از دست رفته و مخاطب را از حوصله خارج کرده یا او را خسته کند.

یک سخنران خوب در درجۀ اول باید بداند چطور صدایش را مهار کند و آن را تحت کنترل داشته باشد.

انواع صدا را بشناسید

برای انسان چند نوع صدا تعریف می‌شود. صدای سینه، صدای سر، تو دماغی و صدای ساخت گلو. تارهای صوتی در حنجره قرار دارند و موقع حرف زدن در اثر عبور جریان هوا، تارهای صوتی شروع به لرزش کرده و حاصل این ارتعاشات تولید صوت است.

ماهیچه‌های حنجره با انبساط و انقباض خود موجب کوتاه و بلند شدن تارهای صوتی می‌شوند که در نهایت صداهای زیر و بم شکل می‌گیرد. اگر تارهای صوتی کشیده شوند صدای زیر و اگر در حالت آزاد باشند صدای بم تولید می‌شود. بزرگی و کوچکی حجم حنجره و تارهای صوتی در کلفتی و نازکی صدا نقش موثری دارد به همین خاطر در نوجوانی صدای پسرها رفته رفته کلفت می‌شود زیرا اندازه تارهای صوتی در پسرها حدود دو برابر دخترها است.

بیشتر صداهای خوب و رسای که از سخنوران می‌شوید ساخته می‌شوند و به شکل عادی وجود ندارند، البته اکثر آنها ذاتا صدای خوبی دارند اما با آموختن مهارتهای سخنوری آن را بهبود می‌بخشند. کیفیت صدا اولین ملاک برای قضاوت صدای یک فرد است. ساختار صدا برای هر فرد مهم است و اهمیت این موضوع برای سخنران دوچندان می‌شود.

بیشترین مشکل افراد در صحبت کردن، ناشی از عادات غلطی می‌شود که در فرد نهادینه شده و باید آنها را کنار بگذارد

عوامل تاثیرگذار بر صدا

اولین عامل تاثرگذار روی صدا، عامل فیزیولوژی یا اندام گفتاری است. در فرآیند تولید صدا سه عامل نقش دارند. اولین عامل دَم است. زمانی که دم با پرده دیافراگم برخورد می‌کند در حقیقت به آن ضربه می‌زند و دم به بازدم تبدیل می‌شود. و بازدم در فرآیند تولید صوت به حنجره برخورد می‌کند، حنجره نقش عامل ضربه گیرنده را بازی می‌کند و در مرحله سوم بازدم با برخورد به ماهیچه‌های گفتاری شکل و قالب می‌گیرد.

استاد احمد محمدی

مدرس و مشاور عالی کسب وکار

پادکست فکرانه - فن بیان

دومین عامل تاثیرگذار بر صدا، عامل روانشناختی است. که این عامل در دو بخش تعریف می‌شود. بخش اول عامل محیط است. تجربه‌های فرد از محیط و بازخوردهایی که از محیط می‌گیرد. و بخش دوم عامل ژنتیک و موروثی است.

تاثیر تربیت و خانواده و محیط اطراف یک فرد در شکل‌گیری لحن و صدا و نحوۀ حرف زدن فرد بسیار مهم است. این موضوع به قدری اهمیت دارد که می‌توان از همان دوران کودکی متوجه تفاوت‌های افراد در نحوۀ صحبت کردنشان شد. البته این موضوع در بزرگسالی قابل تغییر و اصلاح شدن است و نمی‌توان گفت لزوما فردی که خوب خرف زدن را از کودکی نیاموخته در بزرگسالی هم نمی‌تواند این مهارت را بیاموزد.