احساس ارزشمندی ما چگونه تقویت یا تخریب می شود؟

شکل گیری احساس ارزشمندی

در سنین 12_10 سال ما دائما به دنبال این هستیم که ارزشمندی را از پدر و مادرمان بگیریم و آن‌ها این احساس ارزشمندی را به ما بدهند. ما از کودکی نظام ارزشی والدین خودمان را کشف می‌کنیم یعنی ما از همان کودکی متوجه می‌شویم که چه چیزهایی پدر و مادرمان را خوشحال یا ناراحت می‌کند و بعد شروع به حرکت در این راستا می‌کنیم.

ما می‌فهمیم که با ناراحتی آن‌ها چیزهایی را از دست می‌دهیم که خودمان توانایی به دست آوردن آن‌ها را نداریم و احساس ناامنی، طرد شدن و دوست نداشتن ما را فرا می‌گیرد.

انسان‌ها احساس ارزشمندی را از هم راستایی با نظام ارزشی به دست می‌آورند. ما اینگونه آرام آرام می‌آموزیم که انسان آرمانی یعنی چه. ما این‌ها را از طریق مولفه‌های اقتصادی، اجتماعی، رفاقتی، دینی و … درک می‌کنیم. اما ما در کودک تعریفی از مولفه‌ها نداریم وتنها تصویری در ذهنمان وجود دارد.

تاثیر محیط اطراف در احساس ارزشمندی

گاهی تعاریفی که از مفاهیم صورت می‌گیرد با ذهنیت ما همخوانی ندارد در این لحظه تعارض به وجود می‌آید. گاهی ما تعارضات را بروز می‌دهیم، مهم است که در اینجا با تعارضات ما چه برخوردی خواهد شد.

به عنوان مثال زمانی که ما می‌گوییم ساعت 6 صبح بیدار شدن برای من خیلی سخت است، ما تعارضمان را بروز داده‌ایم. برخورد دیگران با این تعارض به این صورت است که اول از همه ما را قضاوت می‌کنند.

استاد احمد محمدی

اگر انسان می‌دانست که چه قدرتی دارد، از نتایج زندگی‌اش شرمگین می‌شد.

وقتی قضاوت‌ها در مورد ما بد باشد حس بی ارزشی به ما دست می‌دهد. وقتی احساس بی ارزشی کنیم اول از همه شادی ما در زندگی کم می‌شود. در این زمان ممکن است اطرفیان متوجه شوند که شما مثل قبل انرژی ندارید و شاد نیستید.

‌نتیجه تعارضات

زمانی که فردی با شکاف تفاوت دیدگاه با دیگران برخورد می‌کند، متوجه می‌شود که دارای خصوصیات فردی است که تنها در جمع دوستان خاص خود احساس راحتی می‌کند و ممکن است حتی در خانواده خود هم این احساس را نداشته باشد.

در اینجا ممکن است سبک زندگی شما مورد تایید خانواده نباشد و همواره شما را به خاطر ویژگی‌های رفتاری دوستانتان سرزنش کنند. بنابراین فرد با دو تصمیم ر‌وبه‌رو می‌شود یا اینکه می‌پذیرد آدم بده داستان است و از این جا به بعد راه خود را جدا می‌کند و تبدیل به یک ضد ارزش می‌شود یا اینکه قربانی ارزش‌ها می‌شود و تبدیل به فرد آرمانی و احساس ارزشمندی مورد نظر دیگران می‌شود.

ممکن است فرد انسان آرمانی خود را رشد دهد و بعد هرچیزی که با ویژگی‌ها این انسان آرمانی همخوانی ندارد را در نیمه تاریک وجود خود قرار دهد و در واقع آن‌ها را از خود، خانواده و جامعه پنهان می‌کند.

احساس ارزشمندی در انسان

مثلا ممکن است مردی بعد از سال‌ها زندگی در میانسالی خود به این نتیجه برسد که هیچ انسان بدی وجود ندارد و احساس ارزشمندی بکند. او به کودک خود نیز می‌آموزد که هیچ انسان بدی وجود ندارد. این کودک با همچین تفکری رشد می‌کند و ممکن است با هر فردی وارد رابطه شود و در آخر ضربات زیادی بخاطر این شیوه از تفکر خود از دیگران بخورد.

او همچنان خود را آدم خوب داستان می‌داند زیرا باور دارد همه خوب هستند و هیچ انسان بدی وجود ندارد، او همچنان خود را فرد منصفی می‌داند. این دید نسبت به دیگران ممکن است لطمات جبران ناپذیری به او وارد کند.

استاد احمد محمدی

سخنران انگیزشی و مربی توسعه فردی، مدرس و مشاور کسب و کار

عظمت خود را دریاب

در واقع در اینجا فرد تمام تلاش خود را می‌کند تا انسان آرمانی درون ذهن خود را حفظ کند و از آن فاصله نگیرد اما در درون خود به شدت در رابطه با آدم‌ها انسان مضطربی است. چون همواره با خود فکر می‌کند که هر لحظه ممکن است وجه بد او بیرون بزند و بعد واکنش نشان دهد.

احساس ارزشمندی طرز نگاه و باوریست که ما نسبت به خود داریم. میزان ارزشی است که برای خود قائل هستیم. انسان وقتی احساس ارزشمند بودن واقعی را تجربه می‌کند که خودش را همانطور که هست بپذیرد. آکادمی بازار به شما پیشنهاد می‌کند جهت فراگیری مهارت‌های فردی و دستیابی به توسعه فردی از محصولات کاربردی معجزه ذهن قدرتمند بهره ببرید.