شرکت فونترا
فونترا به عنوان یکی از بهترین برندهای لبنیات در جهان در شکل فعلی خود توسط ادغام دو مورد از بزرگترین تعاونی های متعلق به کشاورزان و انجمن لبنی در سال 2001، که در آن زمان انحصار صادرات قانونی را در اختیار داشتند تاسیس شد.
از آن زمان به بعد حجم تولید صنایع لبنی در نیوزیلند از 13 میلیارد لیتر شیر به 15 میلیارد لیتر در 2006 و 2007 گسترش یافت. چنین رشدی ممکن است تحت تاثیر آب و هوای نیوزیلند باشد که مدل بسیار کارآمدی از تولید شیر را میسر میسازد: گله های گاو با حذف هزینه و مصرف انرژی مرتبط با انبارهای علوفه حرارت داده شده و کنسانتره مواد غذایی، تقریباً به طور انحصاری در مراتع طبیعی می چرند.
در نتیجه، تولید شیر نه تنها مقرون به صرفه می شود، بلکه پس از حسابداری حمل و نقل نسبت به سایر روش های تولید، گازهای کربن کمتری را نیز تولید می کند. هزینه تولید یک کیلوگرم از مواد جامد شیر در نیوزیلند تقریباً کمتر از هر کشور دیگر است، هر چند افزایش قیمت زمین مناسب، تهدیدی برای این موقعیت محسوب می شود.
همانند دیگر کسب و کارهای لبنی در سراسر جهان، فونترا با 10500 عرضه کننده مالک، یک تعاونی متعلق به کشاورزان بوده و سهام کشاورزان مالک متناسب با مقدار شیری است که عرضه می کنند. سهام فونترا در هیچ بورسی معامله نمی شود؛ زیرا هیچ کسی غیر از عرضه کنندگان نمی توانند آن را خریداری نمایند و دولت نیوزیلند نیز دخالت مستقیمی در این کسب و کار ندارد.
این سهام نشان دهنده تعهد مالی قابل توجهی برای کشاورزان لبنی است. در عمل، بسیاری از کشاورزان با توجه به هزینه خرید زمین و سرمایه گذاری صورت گرفته در بخش آبیاری، تسهیلات و سهام، طی رشد اخیر، بسیار بدهکار شده اند.
ساختار حاکمیت شرکت فونترا
ساختار حاکمیت شرکت فونترا به صورت یک تعاونی است. کشاورزان نه تنها به طور مستقیم 9 نفر از 13 عضو هیئت مدیره را انتخاب میکنند، بلکه از طریق شورایی 35 نفره از سهامداران منتخب، نسبت به هیئت مدیره نظارت بیشتری دارند. شورای سهامداران به نوبه خود، عضو کمیسیون شیر را برای میانجیگری در اختلافات بین شرکت فونترا و سهامداران منصوب می کند.
در عمل، کشاورزان نفوذ زیادی بر رفتار هیئت مدیره دارند که با توجه به تمایل فزاینده به مزارع لبنی کمتر اما بزرگتر، به نظر میرسد که این نفوذ افزایش یابد. از دیگر محدودیت های مهم در آزادی عمل استراتژیک فونترا مانور روی این موضوع است که سود به طور معمول باید به عنوان سود سهام هر سال به کشاورزان پرداخت شود.
با توجه به این که شرکت فاقد اختیار یا دارای اختیار کم در حفظ سود است، ناگزیر می باشد تا رشد و سرمایه گذاری را از طریق جذب سرمایه بیشتر از محل سهام کشاورزان و صدور اوراق قرضه تامین کند. این کار زمانی انجام می شود که کشاورزان، حجم شیری را که به تعاونی عرضه می کنند افزایش دهند تا سرمایه سهام به داخل جریان یابد و کسب و کار بتواند از آن برای تامین مالی توسعه ظرفیت خود استفاده کند.
با این حال، وابستگی به حجم عرضه، مدیریت فونترا را به تهیه محصولات فله ای و دوری از ایجاد ارزش افزوده بالاتر متمایل می سازد.
ساختار تعاونی شرکت فونترا
ساختار تعاونی شرکت فونترا بدان معنی است که اگر عرضه کنندگان تصمیم به خروج بگیرند، خواه با ترک صنعت و خواه با انتخاب شرکتی دیگر برای عرضه به آن، تعاونی باید سهام عرضه کنندگان را به ارزش منصفانه جاری باز خرید کند. این موضوع فونترا را به طور بالقوه در معرض خطر بازخرید قرار می دهد؛ زیرا چنانچه 10 عرضه کننده تصمیم به خروج بگیرند ترازنامه شرکت ضعیف میشود.
هیئت مدیره برای کاهش این خطر، افتتاح کسب و کار را با مالکیت سهامدارانی که عرضه کننده شیر نیستند، پیشنهاد داده که البته توسط سهامداران فعلی رد شده است. از همان ابتدا، یکی از مسائل مهم استراتژیک فونترا مربوط به این موضوع می شد که کسب و کار چگونه و تا چه حد، ارزشی فراتر از به انجام رسانی موثر و تجارت محصولات لبنی کالا را ایجاد نماید.
اگر چه کارآمد بودن صنایع لبنی نیوزیلند بدان معنی است که کشاورزان می توانند از فروش کالاها سود ببرند؛ ولی قیمت های فرار کالا و نرخ های ارز، از ارزش این استراتژی می کاهند. موانع تجاری و یارانه های کشاورزی در بازارهای عمده اتحادیه اروپا، ایالات متحده و امثال آنها نیز همین گونه عمل می کنند.
توسعه فونترا
بسیاری از گزینه های شرکت فونترا در توسعه منابعی جدید برای خلق ارزش، با تخصص آن در زمینه تدارکات و لجستیک در مدیریت عملیاتی در سطح بین الملل پیوند می یابند که شامل توافقات همکاری با عرضه کنندگان و مشتریان در خارج از کشور می باشد.
تعاونی در حال حاضر حدود 20 درصد از شیر خود را از خارج نیوزیلند تامین می کند که از دید سهامداران می تواند مشکل ساز باشد. زیرا به معنی آن است که سرمایه کشاورزان نیوزیلند با حمایت از ریسک های مالی، بنا بر برخی استدلالها، در رقابت با تولید شیر خود آن ها قرار می گیرد.
مشکلی که با این واقعیت آمیخته شده این است که بسیاری از فرصت های فراروی شرکت فونترا در بازارهای رو به رشد سریع در کشورهای در حال توسعه نهفته است که به نوبه خود باعث افزایش خطر درگیر شدن در چنین مخاطراتی میشود و مستلزم کسب مهارت های تخصصی بیشتر در مدیریت روابط سیاسی و بین المللی پیچیده می باشد.
مفسران استدلال کرده اند که مهارت ها و اولویت های هیئت مدیره سابق فونترا که تحت سلطه کشاورزان بوده، با مدیریت مخاطرات چند ملیتی هم تراز نمی باشد. علاوه بر این، سطوح بالاتری از ریسک کسب و کار در نارضایتی از وضعیت مالی بسیاری از صاحبان فونترا و محدودیت های جمع آوری کمک مالی برای تعاونی قرار دارد.
ریسک های بین المللی شرکت فونترا
یکی از ریسک های بین المللی شرکت فونترا قرارداد سرمایه گذاری مشترک آن با شرکت لبنی «سانلو» (Sanlu) در چین می باشد. این اقدام بلافاصله در پایان سال ۲۰۰۸ و زمانی صورت گرفت که آلوده بودن شیرهای تولیدی سانلو، که هزاران نوزاد را مبتلا به خود ساخت و به مرگ حداقل شش تن از آن ها انجامید، برای سانلو رسوایی به بار آورد.
با توجه به این که شرکت فونترا ۴۳ درصد از سهام خود را در این تجارت منعقد کرده بود، در رسوایی درگیر شد. مشخص گردید که نظارت فونترا بر کسب و کار، چه در سطح هیئت مدیره و چه در سطوح عملیاتی ضعیف بوده، تا حدی که یا در مورد آلودگی شیرها بی اطلاع بوده و یا قادر به محدود کردن دامنه رسوایی برای ماه های بسیاری بعد از نخستین ارتباطش با مدیریت سانلو نبوده است.
در پی آن واقعه، سانلو ورشکسته شد و فونترا بیش از ۲۰۰ میلیون دلار نیوزلند را از محل سرمایه گذاری خود در این مخاطره از دست داد.
از نظر برخی مفسران، مجموعه وقایع فوق مشخص می کند که استراتژی بین المللی شرکت فونترا با مالکیت و حاکمیت ساختار آن تا چه حد ناسازگار است. انحرافی که به احتمال زیاد، دلیلی دیگر بر تلاش ناموفق تیم هیئت مدیره و مدیریت شرکت در عرضه محصولات بین المللی و برند دار شرکت فونترا از طریق سرمایه سهام خارجی به شمار می آید.
درآمد شرکت فونترا
در برخورد با فشارهای وارده از جانب سهامداران نیز، شرکت فونترا باید ارتباط خود با سایر ذینفعان بانفوذ را مدیریت کند. در سال ۲۰۰۸ سهم فونترا از درآمدهای حاصل از صادرات نیوزیلند ۲۵ درصد بود. همچنین بسیاری از اثرات حاصل از اِسپین آف اقتصادی ناشی از فعالیت های آن، فراتر از دامداران، به جوامع، مناطق و شهرستان ها گسترش می یابد.
اسپین آف بدین معنی است که دوره ثروت اقتصادی کسب و کار، تاثیر عمده ای روی ثروت اقتصادی نیوزیلند به عنوان یک کل دارد. با این حال، قدرت و اهمیت در این سطح، اغلب با ایجاد محبوبیت همراه نیست. شرکت فونترا نه تنها نسبت بسیار بالایی از عرضه شیر مایع را در بازار داخلی کنترل می کند، بلکه برندهای بزرگ متعددی از پنیر، کره و ماست را در مالکیت خود دارد.
زمانی که قیمت کالای بین المللی شیر بالا است، قیمت لبنیات برای مصرف کنندگان داخلی افزایش یافته و آنها تمایل پیدا می کنند تا این موضوع را به مثابه احتکار در هزینه خود تصور نمایند. بخش مهمی از بهره سهامداران فونترا از اثرات زیست محیطی فعالیت آن ناشی می شود. بسیاری از این اثرات حاصل از فروش خود لبنیات بوده و از این رو فونترا کنترل مستقیمی روی آنها ندارد؛ اما هنوز هم سهامداران ارتباط آنها را با فونترا تفکیک ناپذیر می دانند.
تولید محصولات لبنی
تولید و فروش لبنیات، علاوه بر آنکه مصرف کننده اصلی آب کشاورزی است، به طور بالقوه یکی از منابع آلودگی آب از طریق خالی کردن کود پساب و نیتروژن محسوب می شود. آلودگی، اکو سیستم های محلی را تهدید می کند و به تضعیف آبرسانی شهری می انجامد.
مصرف بالای آب و استخراج بیش از حد از منابعی که در طول تاریخ به آرامی ایجاد شده اند، سلامت آن ها را تهدید می کند. هرچند فونترا اهدافی را برای بهبود عملکرد صنعت در زمینه های نامبرده تعریف کرده؛ اما منتقدان آن ها را به اندازه کافی نزدیک نمی بینند.
مارس ۲۰۰۹، فونترا اذعان کرد که ۱۱ درصد از کشاورزانش همچنان در حال نقض مقررات تخلیه پساب بوده اند. شاید حیاتی ترین چالش بلند مدت سهامداران برای فونترا و محصولات لبنی، سهم آن در انتشار گازهای گلخانه ای نیوزیلند باشد. این مشکل عمدتاً از انتشار گاز مِتانی ناشی می شود که محصول گوارش گاو است.
مشکلات تولید محصولات لبنی
از آنجایی که متان گاز گلخانه ای بسیار قویتری از دی اکسید کربن به شمار می آید، نیوزیلند سهم تعیین کننده ای در انتشار گازهای گلخانه ای (بیش از ۳۰ درصد کل) دارد. نظر به اینکه نیوزیلند، عضو «پیمان کیوتو» است، با شروع به کار دولت برای در نظر گرفتن اینکه کشاورزان چگونه و تا چه حد باید در این هزینه مشارکت داشته باشند، باید به طور مستقیم هزینه سهم فوق در تولید گازهای گلخانه ای را پرداخت کند.
با وجود چنین چالش های ظاهراً دلهره آوری، شرکت فونترا شرکت موفق و در حال رشدی است که کماکان سکان رهبری صنعت خود را در دست دارد. این به تصمیم هیئت مدیره و مدیریت فونترا بستگی دارد که اگر می خواهد عملکرد موجود را تداوم بخشد، تا چه حد باید مجموعه متنوعی از نگرانیهای سهامداران را در مورد فعالیت های خود در نظر بگیرد.
اگر برای این نگرانی ها بیش از حد هزینه کند، با به مخاطره انداختن منافع فوری صاحبان سهام ریسک میکند و از این رو حمایت آنها را از دست می دهد. اگر هم بیش از حد انتظار کمتر هزینه کند، با تضعیف محیط عملیاتی خود (برای مثال از طریق برانگیختن قانونی نامطلوب) ریسک می کند و همچنان منافع آتی صاحبانش را به خطر می اندازد.
سخن پایانی
در کسب و کار، هیئت مدیره و مدیریت باید با تضاد نهفته بین منافع سهامداران برخورد کنند. آنها در روند حل و فصل تنش، بین احترام به ارزش های اساسی درک شده توسط بسیاری از صاحبان و همگامی با یک صنعت جهانی پویا، مسیری باریک پیش رو دارند.
بهترین راه برای شروع یک کسب و کار و شرکت موفق، الگو قرار دادن شرکت ها و کسب و کارهای موفق در سطح جهانی است. اگر شرکت الگو در همان زمینه که شما فعالیت دارید، باشد که چه بهتر. اما در کل همه شرکت های موفق دنیا تعدادی خصوصیت مشترک دارند که با یادگیری و استفاده از آنها، می توانید درصد موفقیت خود را افزایش دهید و میزان شکست و ضرر خود را به صفر برسانید.
